HUKUK TARİHİ Dersi KADÎM DÖNEMLER HUKUKU soru detayı:

CEVAP:

Taşınmaz mülkiyetinin edinilmesi ve toprağın
kullanılmasıyla ilgili konularda kastlara göre farklı
düzenlemeler vardı:
• Taşınmazlar üzerinde mülkiyet edinme hakkı
sadece ilk üç kasta tanınmaktadır.
• Brahmanlar satın alma yoluyla toprak sâhibi
olamaz, ancak bağış yoluyla olabilirler, toprağı
bizzat işleyemez, işletemezlerdi; başka kastlardan
kişilere kiraya vermeleri gerekirdi.
• Kflatriyalar da toprak satın alamazlar, onlar ancak
fetih/ganimet yoluyla toprak edinebilirlerdi.
• Brahmanlar ve Kflatriyaların alım-satım, ticaret
gibi işlerle uğraşmaları yasaktı; ancak karz,
istikraz, emânet gibi sınırlı işlemleri yapabilirlerdi.
• Vaysiyalar için bu konuda bir kısıtlama yoktu, her
türlü hukukî işlemlerde bulunabilirlerdi.
• Sudralar ise taşınmaz sâhibi olamaz; ancak diğer
sınıfların topraklarında işçi veya ortakçı olarak
çalışabilirlerdi.
• Menkul mallar on sene bilfiil tasarruf/zilyetlik ile
edinilebilirdi. Ancak mülkiyete konu olan şeyin
gerçek sâhibinin rüşt yaşını ikmal etmiş olması ve
akıl hastalığıyla mâlûl olmaması gerekirdi.
• Gayrimenkullerde zamanaşımı süresi,
Brahmanların ve dinî müesseselerin mülkiyetinde
olan topraklar hariç, üç batın olarak belirlenmişti.
Dördüncü batında toprak onu işlemekte olan
ailenin mülkiyetine geçerdi.