YAŞLILARDA GÖRÜLEBİLECEK SORUNLAR VE BAKIM HİZMETLERİ Dersi Hipertansiyon ve Bakım soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Hipertansif yaşlı bireyde daha çok ev ve bakımevi gibi ortamlarda dikkat edilmesi gereken bakım ilkeleri nelerdir?


CEVAP:

• Düzenli aralıklarla (sağlık profesyoneli tarafından belirtilen sıklıkta) yaşlı bireyin kan basıncı izlemi uygun tekniklerle yapılmalı ve kaydedilmelidir. • Düzenli aralıklarla (sağlık profesyoneli tarafından belirtilen sıklıkta) yaşlı bireyin sağlık kuruluşuna başvurması ve sağlık kontrollerini (göz, böbrek vb muayeneleri) hipertansiyon açısından yaptırması sağlanmalıdır. • Yaşlı bireyde ev izlemlerinde kan basıncı değerlerinin 140 mm Hg ve 80 mm Hg ve üzerinde olduğunda sağlık profesyonellerine bildirilmelidir. • Yalnız yaşayan yaşlıların anti hipertansif ilaçlarını doktor tarafından önerildiği şekilde ve dozda kullanması sağlanmalıdır. • Antihipertansif ilaç kullanan bireyin ilaç yan etkilerine karşı uyanık olunmalıdır. Hipotansiyon (kan basıncının normal değerin altına inmesi) gelişme durumunda göz kararması ve baş dönmesi görülebilir. Yaşlılığın getirdiği fiziksel değişimler bunlarla birlikte düşme riskini artırmaktadır. Hipotansiyon gelişme durumunda bireyin düşmesi engellenmelidir. Bireyin düşmesini önleyici tedbirler alınmış olmalıdır. Bunlar arasında; bireyin ihtiyacı olan temel eşyaların yakınına yerleştirilmesi, bireyin terlik yerine ayağından çıkmayan özellikte sandalet benzeri ayakkabı kullanması, kıyafetlerine yürürken takılmayacak aydınlatmanın yeterli olması, zeminde paspas ya da küçük benzeri örtülerin olmaması, yerlerin kaygan olmaması ve eşik yükseltilerinin varsa kaldırılması, banyo ve koridorlarda tutamakların olması ve gerekiyorsa yürüteç, baston gibi destekleyici cihazların kullanılması yer almaktadır. Hipotansiyona bağlı geçici senkop yaşanmışsa bacaklar 30-45 derece yükseltilmeli, sıkan giysiler gevşeltilmeli, solunum yolları açıklığı sağlanmalı ve hasta gerekli ise battaniye gibi örtülerle örtülmelidir. Isıtıcı vb cihazlar yanıklara neden olabileceği için kullanılmamalıdır. • Yaşlı bireyin kullandığı antihipertansif ilaç grubu öğrenilmeli ve bu ilaca bağlı gelişebilecek yan etkilere karşı dikkatli olunmalıdır. Örneğin diüretik kullanan bireyde sıvı eksikliği ve elektrolit dengesizliği gelişebileceğinden sağlık profesyonelleri gözetiminde sıvı alımı ve beslenme düzenine eğilinmelidir. • Hipertansiyonu olan yaşlı bireye bakım verirken beyin kanaması, tromboz, emboli (pıhtı) gibi komplikasyonlar bakımından uyanık olunmalıdır. Hissizlik, ciddi baş ağrısı, baş dönmesi, uyuşma, uyku hali, görme ve duyma değişiklikleri, yorgunluk, nefes darlığı, idrar çıkışında değişiklikler, çarpıntı, bayılma (senkop) gibi ve acil durumlarda hemen sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. • Yaşlı bireyin yaşam tarzı değişikliklerini gerçekleştirme durumu izlenmelidir. Diyete uyum, hareket, alkol ve sigaradan uzak durma, stresle baş etme gibi yaşam tarzı değişikliklerini yapma durumu kaydedilmeli ve sağlık profesyonelleri ile paylaşılmalıdır.