CEVAP:

Hristiyanlaşmış Roma’ya modernus niteliğini veren şey, düşünce anlamında Yunanlı değerlerin aktarılması işlevini gören, Hristiyanlığı kabul edince de Kudüs’ü kendisine taşıyarak bünyesindeki halklara aktaran Roma tecrübesinin, bir yenilemeyi de içermesidir. Hristiyanlaşmış Roma’nın hem Atina’da ortaya çıkan antik Yunan kültürünü ve hem de Kudüs’te ortaya çıkan Hristiyanlığı yenilediği iddia edilmiştir. Roma’nın Kudüs ve Atina’yla ilişkisi, bir kendine mal etme ve böylece kendini yenileme ilişkisidir. Bunlar aynı zamanda birbirleriyle çatışarak bir sentez gerçekleştiriyordu. Bu da modernus’a karakterini veren şeydir. Bu yenilik, Kilise’nin hâkimiyetiyle oluşan düzenden oluşur. Böylece Roma döneminde birbirlerinden ayrılmış olduğu varsayılan dini olan ile seküler olan bir anlamda birbirinin içine girer.