MEDENİ HUKUK II Dersi BORÇLAR HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR VE İLKELER soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Hukuksal işlemin kurucu öğeleri nelerdir?


CEVAP:

İrade açıklaması: İrade, kişinin iç dünyasında kalan bir hukuksal sonuca ulaşma amaç ve isteğidir.
Kişinin belirli bir hukuksal sonuca ulaşma isteğini fiile dönüştürerek dış dünyaya yansıtmasına irade
açıklaması denir. İrade açıklamasında öncelikle davranışta bilinçlilik (iradîlik) gerekir. Uykulu veya
bilinç kaybı içerisindeyken ya da narkoz veya ipnoz altında davranış bilinci (iradesi) olmayacağı
için, bu durumda yapılan açıklama bağlayıcı değildir. Ayrıca kişide hukuksal işlem yapma bilinci de
bulunmalıdır. Kişi hukuksal işleme giriştiğini bilmeli ve istemelidir. O yüzden, yanlış anladığı
teklife “evet” diyen bir kişinin davranış bilinci vardır; fakat, işlem bilinci yoktur. Son olarak irade,
açıklanmalıdır. İradenin içeriğinde yer alan ve hukuk düzenince bu iradeye bağlanacak olan
hukuksal sonucu sağlaması için dışa (açığa) vurulmasına açıklama denir. Açıklama da bilinçli
olmalıdır. Açıklama iradesi, kesin olarak bağlanma iradesini (kararını), doğması istenen hukuksal
ilişkinin kurulması, değiştirilmesi ya da ortadan kaldırılması arzusunu muhataba bildirme bilincidir.
Bir kol saatine gereksinimi olan kişi, saati satın almayı istiyor (fiil – işlem iradesi var!); fakat bu
işlemi henüz yapamayacağını düşünüyorsa, açıklama iradesi yoktur!

Hukuksal sonuç, bireyin iradesinin, dış dünyada hukuken anlamlı bir değişim yapma amacına,
hukuksal bir sonuca yönelmesi; bir hukuksal sonuca ulaşmayı amaç edinmesidir. Kuşkusuz,
hukuksal işlem ile tarafların istedikleri amaçlar, hukuk düzeni tarafından onaylanan amaçlar olmak
zorundadır. Bu çerçevede, irade açıklaması, kişinin, bir hak doğuran, bir hukuksal ilişkiyi kuran,
değiştiren veya ortadan kaldıran açıklamasıdır.