TEMEL CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU BİLGİSİ Dersi DAR ANLAMDA KOVUŞTURMA VE KANUN YOLLARI soru detayı:
SORU:
Hüküm çeşitleri nelerdir?
CEVAP:
Beraat, ceza verilmesine yer olmadığı, mahkumiyet, güvenlik tedbirine hükmedilmesi, davanın reddi ve düşmesi kararı, hükümdür (m. 223).
Beraat kararı;
• Yüklenen fiilin kanunda suç olarak tanımlanmamış olması,
• Yüklenen suçun sanık tarafından işlenmediğinin sabit olması,
• Yüklenen suç açısından failin kast veya taksirinin bulunmaması,
• Yüklenen suçun sanık tarafından işlenmesine rağmen, olayda bir hukuka uygunluk nedeninin bulunması,
• Yüklenen suçun sanık tarafından işlendiğinin sabit olmaması,
hallerinde verilir (m 223/2).
Ceza verilmesine yer olmadığı kararı;
• Yüklenen suçla bağlantılı olarak yaş küçüklüğü, akıl hastalığı veya sağır ve dilsizlik
hali ya da geçici nedenlerin bulunması,
• Yüklenen suçun hukuka aykırı fakat bağlayıcı emrin yerine getirilmesi suretiyle
veya zorunluluk hali ya da cebir veya tehdit etkisiyle işlenmesi,
• Meşru savunmada sınırın heyecan, korku ve telaş nedeniyle aşılması,
• Kusurluluğu ortadan kaldıran hataya düşülmesi,
• Etkin pişmanlık,
• Şahsî cezasızlık sebebinin varlığı,
• Karşılıklı hakaret,
• İşlenen fiilin haksızlık içeriğinin azlığı,
hallerinde verilir (m 223/3-4).
Mahkumiyet kararı;
• Sanığın yüklenen suçu işlediğinin sabit olması halinde verilir. Yüklenen suçu işlediğinin sabit olması halinde, belli bir cezaya mahkûmiyet yerine veya mahkûmiyetin
yanı sıra güvenlik tedbirine hükmolunur (m. 223/5-6).
Red kararı;
• Aynı fiil nedeniyle, aynı sanık için önceden verilmiş bir hüküm veya açılmış bir
dava varsa verilir (m. 223/7, “ne bis in idem” ilkesi)
Düşme kararı;
• Türk Ceza Kanununda öngörülen düşme sebeplerinin varlığı ya da soruşturma
veya kovuşturma şartının gerçekleşmeyeceğinin anlaşılması hallerinde verilir. Ancak, soruşturmanın veya kovuşturmanın yapılması şarta bağlı tutulmuş olup da
şartın henüz gerçekleşmediği anlaşılırsa; gerçekleşmesini beklemek üzere, durma
kararı verilir. Bu karara itiraz edilebilir (m. 223/8).