EPİSTEMOLOJİ Dersi BİLGİNİN KAYNAKLARI SORUNU (I): DENEYİMCİLİK soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Hume'a göre kaç tür bilgi olanaklıdır?


CEVAP:

Hume’un fikirlerinin Locke’ın epistemolojisi ile paralellikler gösterdiği açıktır. Her iki düşünüre göre de, doğuştan getirdiğimiz hiçbir idea yoktur. Dünya bilgimizin tümü duyulardan gelen basit uyarımlara ve onlardan türeyen daha karmaşık idealara dayanmak durumundadır. Ancak Hume, Locke’dan farklı olarak, “birincil niteliklerin varlığı” veya “substratum” konusunda bir iddiada bulunamayacağımızı savlar. Sonuçta, insanın bilgisel dünyası iki tür bilgiyle sınırlanmak durumundadır. İlk olarak, olgusal bilgiler bizim algı ve gözlem yoluyla edinebileceğimiz bilgisel durumlardır. Dünya bilgimizin çoğu bu tür bilgilerden oluşur. İkinci olarak ise, bu bilgi parçaları veya idealar arasındaki ilişkilerin sonucunda ortaya çıkan biçimsel bilgiler vardır. Mantık ve geometrinin sunduğu bilgiler bu türe girerler. Ancak bu türlerin dışına çıkan, yani deneyim boyutunu aşan bilgi iddiaları tamamen boş ve anlamsızdır. Dahası, felsefecilerin tarih boyunca gerçekliğe ilişkin sunduğu çeşitli görüşler de, bu anlamda, bütünüyle değersiz tasarımlardır.