SORU: İbn-i Sinâ psikoloji ve din psikolojisinin hangi konularında çalışmalarda bulunmuştur ve bu konulardaki eserleri nelerdir?
CEVAP: İbn-i Sina ruhsal hallerin, çeşitli duygu ve heyecanların davranışlar ve bedensel fonksiyonlar üzerine, dolayısıyla sağlık ve hastalık üzerine olan etkisini iknâ edici tarzda ortaya koymuştur. Telkin, hipnoz, nazar, büyü, mucize gibi olayları “ruhsal etki” kavramıyla açıklamıştır. İbn-i Sina duyuları dış ve iç olmak üzere ikiye ayırmış; bilinen beş dış duyunun yanında beş de iç duyu olduğunu ortaya koyarak bunların fonksiyonlarını açıklamıştır. Hocası Farabi’den devraldığı rüya ve vahy psikolojisi ile ilgili görüşleri geliştirerek, daha detaylı bir teori haline getirmiştir. İbn-i Sina’nın bu alana bir başka katkısı da ölüm kaygısı ve stres konusundaki çalışmalarıdır. Risâle fî def’i gami’l-mevt/ Ölüm Korkusundan Kurtuluş adlı eserinde ölüm korkusu ve kaygısının sebepleri, sonuçları ve bundan kurtulma yollarını ortaya koymuştur. İbn-i Sina’nın es-Salâtü ve mâhiyetühâ/ Namaz ve Mahiyeti isimli risalesi felsefi ve psikolojik açıdan namaz ibâdetini inceleyen ve başkaca örneğine rastlanmayan özgün görüşler içermektedir.
