TEMEL İNSAN HAKLARI BİLGİSİ II Dersi Birleşmiş Milletler Çerçevesinde İnsan Haklarının Korunması soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

İHEB'de başlangıç bölümündeki maddeler hangi haklara yönelik düzenlenmiştir?


CEVAP:

Başlangıç bölümünü izleyen 30 maddeden oluşan
bildirinin 1-21. maddeleri arasında kişilik hakları ve
siyasal özgürlükler düzenlenmiştir. Klasik haklar olarak kabul edilen bu, yaşama hakkı (mad. 3), kölelik
yasağı (mad. 4) vb. hakların yanında daha önce bildirilerde ve anayasalarda yer almamış olan ve o tarihler
için bir yenilik sayılan bazı kişisel ve siyasal haklar da
Bildiride düzenlenmiştir: Herkesin herhangi bir devlet ülkesinde serbestçe dolaşma ve ikamet etme hakkı (mad.13), evlenme ve aile kurma hakkı (mad 16)
vb. Bildirinin 22-27. maddeleri arasında ekonomik,
sosyal, kültürel haklar düzenlenmiştir; sosyal güvenlik hakkı (mad. 22), sendika özgürlüğü (mad. 23/4)
gibi. Bildirinin 28. maddesi de o dönem için diğer
bir yeni hakkı içermektedir: “Herkesin işbu Bildiride
derpiş edilen hak ve hürriyetlerin tam tatbikini sağlayacak bir sosyal ve milletlerarası nizama hakkı vardır.”
Yani buna göre bireylerin insan haklarını kullanabilmeleri amacıyla uluslararası şartların da sağlanması
gerekmektedir. 29-30. maddelerde de Bildiride yer
alan hak ve özgürlüklere ilişkin olarak sınırlamalar
yer almaktadır. Bildirinin 29. maddesinde bireylerin
de toplumlarına karşı görevleri olduğu, hak ve özgürlüklerinin belirli sınırları olması gerektiğini; bunların
Birleşmiş Milletler amaç ve ilkelerine aykırı olarak
kullanılamayacağını ve 30. maddesinde de Bildirinin
hiçbir hükmünün özgürlükleri yok etme özgürlüğü
şeklinde yorumlanamayacağını öngörmüştür.