OSMANLI TARİHİ (1789-1876) Dersi Osmanlı Devleti ve Avrupa Devletler İttifakı (1798-1807) soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

III. Selim’i meşum sona götüren sebepleri sıralayınız.


CEVAP:

III. Selim’in yeni talimli ve düzenli ordusu, artık işlevini yitiren ve demode olan Yeniçeri ordusu mensuplarını rahatsız etti. Yeni ordu ve düzenin finansmanı gayesiyle tesis edilen İrad-ı Cedid hazinesi için yeni vergilerin konulması birtakım çevrelerin sızlanmasına se­bep oldu. Nizam-ı Cedid ordusu talim ve terbiyesinin yanı sıra resmi kıyafetleriyle de far­lılık arz ediyordu. Yeni düzene muhalif olanlar muhafazakârlık saikıyla bu kıyafetleri kâfir taklidi sayarak eleştirilerine yeni bir boyut daha kattı. III. Selim’in saltanatında ikbal ve iktidar sahibi olamayacaklarını düşünen bir kesim de yeni düzene muhalif oldu. Nizam-ı Cedid ordusunun sayısının artması hâlinde Yeniçerilere ulufe verilmeyeceği hatta ilga edi­leceği algısı kemikleşmiş eski düzen mensuplarını rahatsız etti. İktidarda olan yenilikçi devlet adamlarının ihtişamlı yaşamlarına mukabil halkın geçin sıkıntısının arması ve pa­halılık III. Selim ve reformcu ekibinin İstanbul’da kamuoyu desteğini zayıflattı. 

Öte yandan padişahın iyi niyetli oluşu başta yeniçeriler olmak üzere muhalif çevreler­de cezalandırılma korkusu bırakmadı. İkinci Edirne vakasında IV. Mustafa’nın dahli oldu­ğu hâlde III. Selim’in buna sessiz kalması muhalif cepheyi iyice şımarttı.