AFET EKONOMİSİ VE SİGORTACILIĞI Dersi Mikroekonominin Genel İlkeleri soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

İkame etkisi ve gelir etkisi nedir?


CEVAP:

Bir malın fiyatı düştüğünde neden daha fazla satın almak isteriz? Bunu iki etkiyle açıklıyoruz. Birincisi, bir malın fiyatı düştüğünde diğer malların fiyatının değişmediği varsayımı altında, fiyatı düşen mal diğer mallar karşısında nisbi olarak ucuzlamış olur. Tüketici fiyatı ucuzlayan malı diğer mallar yerine kullanmak, yani ikame etmek ister ve bu nedenle fiyatı düşen maldan daha çok talep eder. Bu duruma “ikame etkisi” adı verilir. Örneğin tavuk eti fiyatları düştüğünde tüketiciler fiyatı değişmeyen kırmızı et yerine tavuk etini ikame ederler. Öte yandan, bir malın fiyatı düştüğünde diğer malların fiyatlarının ve tüketicinin gelirinin değişmediği varsayımı altında tüketicinin reel geliri artar. Reel geliri artan tüketici ise hem ilgili maldan hem de diğer mallardan daha fazla miktarda satın almak ister. Bu duruma da “gelir etkisi” adı verilir. Örneğin, tavuk eti fiyatları düştüğünde tüketicinin geliri değişmese bile cebinde eskisine göre daha fazla para kaldığı için (satın alma gücü arttığı için) hem tavuk etinden hem de kırmızı etten satın almak istediği miktarı artıracaktır. Elbette, fiyatı düşen bir malı daha önce satın almaya gelir düzeyi yetmeyenler de düşen mal fiyatları karşısında piyasaya alıcı olarak girebileceklerdir.