SORU: İlk Türkçe dönemini maddeler halinde açıklayınız.
CEVAP: • Altay Dil Teorisini, yani bu dillerin genetik akrabalığını kabul etmeyenler için Türk dilinin ilk evresi, 5000 yıllık geçmişi olan İlk Türkçe (Erken En Eski Türkçe, Ön Türkçe; İng. Preturkic) dönemidir. • Altay dil birliğini kabul edenler için ise bu dönemde Türk dili, Ana Altaycadan ayrılmış ve bağımsız bir dil olarak gelişmeye başlamıştır. • Bu dönemin başlangıcı için kesin bir zaman verilmemekle birlikte M.Ö. 3500’lü yıllardan milat sıralarına kadarki süreç gösterilir. • Bu dönem, Çuvaşça dahil bütün Türk dillerinin ata dönemidir. • Ön Türkçe döneminde r // z ve l // ş denklikleri sebebiyle daha sonra ortaya çıkacak olan ayrışma henüz olmamıştır. • Dönemin en önemli özelliği, daha sonra r ve z’ye gelişecek olan- *r ve daha sonra l ve ş’ye gelişecek olan *l fonemlerinin bulunmasıdır. Bu rekonstrüksiyon, Türkçe ve Çuvaşça arasındaki denklik sayesinde yapılabilmiştir.
