TEMEL VETERİNER PARAZİTOLOJİ Dersi KONAK PARAZİT İLİŞKİLERİ soru detayı:
SORU:
İndirekt (Heteroksen) gelişme ne şekilde gerçekleşir?
CEVAP:
Bu gelişme şeklinde parazit biyolojik gelişmesini tamamlayabilmek için bir veya birden fazla ara konağa ihtiyaç duyar. Gelişmelerini bu şekilde tamamlayan parazitlere genel anlamda heteroksen parazitler denir. Bazı parazitler gelişmelerini tamamlayabilmek için bir, bazıları da iki veya daha fazla ara konağa ihtiyaç duymaktadırlar. Parazitlerin gelişmelerinde kullandıkları ara konak sayısına göre de iki tip heteroksen gelişme vardır.
1. Diheteroksen Gelişme: bu gelişme şeklinde parazit hayat döngüsünü tamamlayabilmek için bir ara konağa ihtiyaç duyar. Koyunların karaciğerlerinde yerleşen ve halk arasında yaprak kelebeği olarak bilinen Fasciola hepatica’nın gelişmesi bu tipteki gelişmeye güzel bir örnek oluşturur. Bu parazitin ara konağı bataklık, çamurlu alanlarda yaşayan su sümüklüleri (salyangozları) dir. Bu parazit sadece bir ara konak kullanmaktadır.
2. Poliheteroksen Gelişme: bu gelişme şeklinde parazit biyolojisini tamamlayabilmek için birden fazla ara konak kullanmak zorundadır. Koyunların karaciğer safra kanallarında yaşayan Dicrocoelium dendriticum gelişmesini tamamlayabil mek için iki ara konak kullanmaktadır. Bu parazitin birinci ara konağı toprakta yaşayan salyangozlar ikinci ara konağı ise karıncalardır. Kedilerin karaciğer safra kanallarında yaşayan Platynosomum fastosum ise gelişmesinde üç ara konağa ihtiyaç duymaktadır. Bu ara konaklar sırasıyla kara salyangozları, kabuklu artropodlar ve kertenkelelerdir.