CEVAP:

Islahat Fermanı ile bir kere daha vurgulanan eşitlik prensibi, genel olarak tebaa arasında hoşnutsuzluk yaratmış, Müslüman tebaa, fermanın getirdiği eşitlikten hoşlanmamıştır. Gayrimüslim tebaa da fermanla getirilen askerlik yükümlülüğünden dolayı memnuniyetsizlik içerisindedir. Gayrimüslimler arasında yüzyıllardır sürdürmekte oldukları imtiyazlı konumlarını kaybettikleri için Rumlar da çıkarlarının zedelendiğini düşünüyorlardı. Rusya’nın Ortodoks Hristiyanlar, Fransa’nın Katolikler arasında yaptıkları kışkırtmalar, imparatorluk için ayrı bir sorun oluşturuyordu. Islahat Fermanı’nın ilanını izleyen yıllarda özellikle Balkanlar’da Bosna, Hersek, Sırbistan, Niş; Orta Doğu’da Suriye ve Lübnan’da hoşnutsuzluklar artmış ve ayaklanmalar çıkmıştı. Rumeli bölgesinde isyanlar giderek yaygınlaşıyordu. Balkanlar’da Slav ayrılıkçı hareketlerini destekleyen Rusya, Bâbıâlî nezdinde bunların koruyuculuğunu üstlenmişti. Müslümanlar da Bosna-Hersek, Suriye ve Lübnan’da ayaklanmışlardı.