CEVAP:

İşletmelerin müşteriler hakkında pazarlama amacıyla kullandığı araçlar,

• Çerez (Cookie): Bir web sunucusu tarafından bilgisayarınıza kaydedilen bir metin dosyasıdır. Müşteriyi internette izlemenin temel aracıdır. Çerez dosyası bilgisayarda ziyaret edilen sitelerde kullanılan kullanıcı adı ve şifreleri saklar. Böylece o web sitesine her girdiğinizde doğrulama işlemlerinden tekrar geçmek zorunda kalmazsınız. Ancak, çerez dosyalarıyla kişinin internet alışkanlıkları takip edebilir. Hangi sitelere girdiği, ne kadar süre kaldığı gibi.
• İstenmeyen E-Posta (SPAM): Pazarlama amacıyla izin alınmadan çok sayıda kişiye gönderilen e-postalara “istenmeyen e-posta” adı verilir. “İşe yaramaz e-posta”, “çöp mesaj”, “önemsiz eposta”, “reklam amaçlı mesaj” gibi isimler de istenmeyen e-posta yerine kullanılmaktadır. Çoğunlukla istenmeyen e-postalar “taklit ucuz ilaç” gibi güvenilmeyen ürünlerin, pornografik içeriğin ya da kolay zengin olma vaatlerinin duyurulması amacına yöneliktir. İstenmeyen epostalar günümüzde internet kullanıcıları için çok rahatsız edici duruma gelmiştir. Uzmanlar eposta trafiğinin yüzde 70’inin istenmeyen e-posta olduğunu göstermektedir. Tek bir istenmeyen e-posta göndericisi bir günde 80 milyon bu tür e-posta gönderebilir. Farklı ülkelerin istenmeyen e-postayı çeşitli yaptırımlarla engellemek için yasal düzenlemelerle mücadele etmektedir. Sözgelimi ABD Anti Spam Yasası olarak bilinen CAN-Spam Act’i 2003’de çıkarmıştır. Ancak yasal yollardan mücadele istenen sonuçları doğurmamıştır. Bu tür e-postalarla bireysel olarak mücadele yollarını da kullanmak gereklidir. Sözgelimi, istenmeyen e-postaları filtreleyen “anti spam filtreleri” kullanarak “spam” olarak işaretlenen adreslerden tekrar e-posta alınması engellenebilir. Bu sayede birçok kişinin oluşturduğu havuzda (veri tabanında) biriken adreslerden gelen e-postaların hepsi okunmadan çöpe gidecektir. Bugün birçok kurum ya da kişi e-posta sistemlerinde spam filtresi kullanmaktadır.
• Reklam Program (Adware: Advertising Supported Software) ve Casus Program (Spyware): Reklam içeren bilgisayar programlarına “Reklam Program”, kullanıcının bilgisi dışında kişisel bilgiler toplayan bilgisayar programlarına ise “Casus Program” adı verilir. Geniş bant bağlantısı olan bilgisayarların yaklaşık yüzde 90’ında casus yazılım bulunduğu tahmin edilmektedir (Scott Culp, Microsoft). Casus yazılımlar bütün Windows uygulama çökmelerinin üçte birinden sorumludur (Scott Culp, Microsoft). 3 milyon işyeri bilgisayarının ele alındığı bir araştırmada, bilgisayarlar üzerinde 83 milyon çasus yazılım saptandı (Gartner Group). Reklam programların çoğu aynı zamanda casus program özelliği taşır. İnternetten bedava program yüklendiğinde, genellikle yüklenen programla birlikte bu reklam ve casus programlar da bilgisayara yüklenir. Casus programlar daha tehlikelidir. Yüklendiği bilgisayarın kullanıcısı hakkında sürekli olarak izinsiz bilgi toplayıp, bunları bir başkasına gönderirler. Adı geçen iki programla mücadele için bunları arayıp bulan “casus temizleme programları”ndan ya da “güvenlik duvarı”ndan yararlanılabilir.