YAKINÇAĞ AVRUPA TARİHİ Dersi 19. Yüzyılın İkinci Yarısında Avrupa (1848-1871) soru detayı:

CEVAP:

Yakınçağın başlarında İtalya, yüzyıllardan beri olduğu gibi üzerinde küçük devletçiklerin bulunduğu bir yapıya sahipti. Bu devletlerin bazılarının başında ise yabancı hanedanlar hüküm sürmekteydi. 1815 Viyana Kongresi, özellikle Avusturya’nın etkisiyle, İtalyan birliğine yönelik bir çözüm getirmemiş, İtalya’nın; Piyemonte Krallığı, Toskana, Modena, Parma Dukalıkları, Lukas Prensliği, Papalık Devleti ve Napoli Krallığı’ndan oluşan parçalı yapısı devam etmişti. İtalyan birliğinin kurulması için ilk çalışmalar, 1807’de kurulmuş gizli bir örgüt olan Carbonari (Kömürcüler) tarafından yapılmış, 1820’lerden itibaren ise İtalya genelinde isyan havası hiç eksik olmamıştı.
1820’de Napoli’de, 1821’de Piyemonte’de baş gösteren ayaklanmalar, anayasaya dayalı bir meşrutiyet kurulmasına yönelikti. 1830 yılında Avrupa’yı sarsan ihtilal dalgasında bu defa Modena, Bolonya, Parma ve Papalık devletlerinde, yönetimde özgürlük sağlamak üzere yeni bir hareket başlamışsa da kısa süre içerisinde bu olaylar da bastırıldı. Böylece İtalya’daki mevcut durum 1848’e kadar aynen devam etti. 1848 İhtilalleri başladığında İtalyan birliğini sağlama görevini Piyemonte Krallığı üzerine almış görünmekteydi. Ancak Avusturya İmparatorluğu’na karşı açtığı 1848 ve 1849’daki iki savaşı da kaybetmesi Piyemonte’ye, yabancı bir ülkenin desteği olmadan İtalyan birliğinin kurulmasının zor olduğunu gösterdi.
Piyemonte’nin, Kont Cavour’un özel çabalarıyla Fransa’ya yaklaşma politikası, Fransa İmparatoru III. Napoleon’un siyasi fikirleriyle örtüşmesinden dolayı olumlu sonuç verdi. Kont Cavour ve III. Napoleon’un Plombieres’de yaptıkları görüşmeler, 20 Temmuz 1858’de sonuçlandı ve iki devlet Avusturya’ya karşı savaş açılması ve çizilecek sınırlar üzerinde anlaştılar. Buna göre Fransa, Lombardiya ve Venedik dahil, Adriyatik Denizi’ne kadar olan yerleri Avusturya’dan kurtararak Piyemonte’ye verecek ve Avusturya’nın yalnız kalması için diplomatik girişimlerde bulunacaktı. Umbria ve Toskana’nın birleşmesi ile bir Orta İtalya devleti kurulacak; bunlar Papalık Devleti ve İki Sicilya Krallığı ile birlikte bir konfederasyon olacak, başkanlığına da Papa getirilecekti. Bunlara karşılık Fransa ise Nice ve Savoy’u alacaktı.
Savaş, Kuzey İtalya’da üç devlet arasında gerçekleşti. 10 Kasım 1859’da Zürih Antlaşması yapıldı. Bu antlaşmayla Lombardiya, Piyemonte’ye bırakılmış, Venedik ise Avusturya’nın egemenliği altında kalmıştı. 
Kuzey İtalya’da sağlanan başarı ile Piyemonte sınırlarını biraz daha genişletmiş olsa da İtalya’da tam bir bütünlük hala sağlanabilmiş değildi. Bu yönüyle antlaşma, İtalya’da hayal kırıklığına yol açtı ve İtalyan birliğinin bir an önce kurulması için halktaki isteği çoğalttı. Nitekim Nisan 1860’da birliğe katılmak isteyenler, Sicilya’da İspanyol soyundan gelen krala karşı bir ayaklanma başlattı. Giuseppe Garibaldi, Kuzey İtalya’dan topladığı gönüllülerle kısa zamanda buradaki İspanyol egemenliğine son vererek Sicilya’yı ele geçirdi ve Güney İtalya’yı birliğe kattı. Böylece 1860 yılı içerisinde, Venedik ve Roma hariç olmak üzere bütün İtalya birleştirilmiş oldu.
Bunun üzerine 18 Şubat 1861’de Torino’da ilk İtalyan Parlamentosu açıldı ve 17 Mart 1861’de II. Victor Emmanuel İtalya Kralı ilan edildi. Fransa’nın da desteğiyle Prusya ile bir ittifak yapan İtalya, Avusturya kuvvetlerinin Prusya karşısında 3 Temmuz 1866’da Sadowa savaşında yenilmesi üzerine Venedik’i ele geçirdi.
Bir süre sonra 1870 yılında, Fransa’nın Prusya ile yaptığı Sedan savaşını kaybetmesi ve Roma’dan çekilmesiyle, Roma da 1870 Eylül’ünde İtalya’ya katıldı. Böylece İtalyan birliği süreci tamamlanmış oldu