VERGİ TEORİSİ Dersi Verginin Tanımı, Amaçları, Tarihsel ve Teorik Gelişimi soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

İyi bir vergi sisteminin temel özellikleri nelerdir? Açıklayınız


CEVAP:

İyi bir vergileme sisteminin temel özellikleri adalet, ekonomik ve idari etkinlik ve esnekliktir.
İyi bir vergi sistemi adil olmalıdır. Vergi sistemi farklı kişilere olabildiğince adil uygulanmalı ve vergi yükü adil bir şekilde dağıtılmalıdır. Bunun için de yansımanın
yani verginin en son kimin üzerinde kaldığının bilinmesi gereklidir. Hükûmetler
kişilerden ziyade, işletmeleri vergilendirmeyi tercih etseler bile (satış vergisi, KDV
ve kurumlar vergisi gibi) ödeme gücü ilkesi açısından asıl önemli olan bu vergilerin
yükünü gerçekte kimin taşıdığıdır. İşletmeler verginin yükünü yüksek fiyatlar
yoluyla müşterilerine (ileri yansıma) ya da düşük ücret şeklinde çalışanlarına
(geri yansıma) yansıtabilecekleri gibi verginin yükünü bizzat da katlanabilirler.
Her ne kadar bir verginin etkisini (vergi yükümlülüğünün yerine getirilmesini)
devlet belirlese de kitabımızın dördüncü ünitesinde görüleceği gibi verginin yansıması
piyasanın bu vergiye nasıl tepki verdiğine bağlıdır.

Diğer yandan, iyi bir vergi sistemi ekonomik etkinliği sağlamalıdır. Bunun için bir ülkede uygulanan vergiler ekonomik kararları en az engelleyecek şekilde seçilmelidir. Bunun
için vergi sisteminin; kaynakların etkin dağılımını sağlayacak, maliye politikasının
büyüme ve istikrar amaçlarına ulaşmasını kolaylaştıracak ve mükelleflerin
tercihlerini çarpıtıcı etkisi minimum olacak şekilde tasarlanması gereklidir.

İyi bir vergi sisteminde vergilemenin idari ve uyum maliyetleri minimum düzeyde
olmalıdır. İyi bir vergi sistemi keyfi değil, etkin bir vergi idaresine imkân tanımalı,
mükelleflerin sistemi anlayabileceği ve değerlendirebileceği bir niteliğe sahip
olmalıdır.

İyi bir vergi sistemi esnek olmalıdır. Vergiler ekonomik gelişme ve makroekonomik
istikrarı sağlamak için yeterince esnek olmalıdır. Vergi sistemi ekonomik
koşullardaki değişmelere hızlı karşılık vermelidir. Ekonomik koşullar değiştikçe
vergiler ve vergi oranları ayarlanmalıdır.