TÜRK EDEBİYATININ MİTOLOJİK KAYNAKLARI Dersi EDEBİ MOTİFLERİN MİTOLOJİK KÖKENLERİ-I soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: İzârın âbı ne sudur ki hüsn mevcini urur Letâfetinden eder hattına sirâyet-i lutf (Ahmet Paşa G. 142/6) Bu beyitte anlatılmak istenen nedir?


CEVAP: [Yanağının parlaklığı nasıl bir sudur ki güzellik denizinin dalgası gibi dalgalanır. Letâfetinden, yani yüzünün şeffaşığından yüzündeki küçük ayva tüylerine lütûf (su ve parlaklık) sirayet eder.] Beyitin ilk mısraında âb kelimesinin, su, nehir, deniz, pınar, yağmur, parlaklık, tazelik gibi çeşitli anlamlarından, parlaklık ve tazelik anlamı kullanılmıştır. Fakat iham sanatıyla kelimenin su anlamına da işaret edilmiştir. Zira mevc (dalga) kelimesinin kullanılması beyitte su ve deniz imajının yaratılmasını da sağlamıştır. Ayrıca güzelliğin dalga dalga parlaklıkla yüzde yayılması da anlatılmak istenmektedir.İşte bu dalga dalga yüze yayılan parlaklık ve sudan yüzün etrafını çevreleyen kü çük ayva tüyleri de nasiplerini almaktadırlar. Çünkü neşv ü nema bulma gelişme ve büyüme ancak su ile mümkün olmaktadır. Bu beyitte yüzün suya benzetilme si her ikisinin de şeffaf olması, bir ayna gibi olması dolayısıyladır. Yüz ve su, kendilerine yansıyan ilahî güzellik denizinin dalgalarını aksettirmektedirler.