CEVAP:

Jacques Lacan’ın yapısalcılık-sonrası psikanalizi de tüketim konusuna eleştirel bir bakışı içerir. Buna göre, tüketim ideolojisiyle romans ideolojisi aşağı yukarı aynı biçimde işler. Romans ideolojisi, bir arayışın etrafında oluşturulmuş öykülerdir. Bu öykülerde “aşk” her şeyin çözümü olarak sunulur. Aynı şekilde tüketim de bizlere bir şeylerin eksik olduğu duygusunu aşılar. Hayatımızın geri kalan bölümünü, hayalî alandaki bütünlüğü yeniden yakalama çabasıyla harcamaktayız. Anne bedenindeki bütünlük duygusuna geri dönmek için sonsuz bir arayış içindeyiz. Ancak yapabildiğimiz, başka objelerle, tecrübelerle bu duyguyu ikâme etmektir (Yer Değiştirme Stratejisi). Tüketim ideolojisi, bu alternatif yer değiştirme stratejilerinden biri olarak görülür. Bu ideolojinin yaptığı, tüketimin (tıpkı “aşk” gibi) tüm sorunları çözebileceğine, bizi yeniden “tamlık,” “bütünlük” durumuna ulaştıracağına dair söz vermektir.