İNSAN VE DAVRANIŞ Dersi DUYGULAR soru detayı:
SORU:
James-Lange kuramına yöneltilen eleştiriler nelerdir?
CEVAP:
James-Lange kuramına yöneltilen eleştiriler şöyle
sıralanabilir:
• İç organlar diğer organlara kıyasla sinirsel yapı
ile fazlaca desteklenmedikleri için içsel olarak
yaşanan değişiklikler yavaş gerçekleşir. Bu
sebeple iç organları heyecana ilişkin
hissedilenlerin kaynağı olarak görmek çok da
mümkün değildir.
• Duygu ile ilgili vücutta oluşabilecek fiziksel
değişiklikleri yapay olarak herhangi bir ilaç
yardımıyla da elde etmek mümkündür. Örneğin
bir ilaç ya da yapay bir madde alındığında benzer
fizyolojik durumları oluşturur fakat bu duygunun
yaşanacağı ya da aynı yoğunlukta yaşanacağı
anlamına gelmez.
• Bireyler aynı duygu durumu için farklı tepkiler
verebilirler. Örneğin korku kimilerinde ağlama,
kimilerinde titreme gibi farklı davranış
süreçlerini başlatmaktadır. James-Lange kuramı
bu durumu açıklamakta yetersiz kalmaktadır.
• Otonom sistem duygusal durumlar karşısında
birbirinden çok farklı tepkiler üretmeyebilir.
Öfke ya da sevilen biri ile karşılaşma benzer
şekilde kalbin daha hızlı atması gibi ortak
tepkileri üretebilir. Bu noktada her duygu için
farklı bir fizyolojik deneyim oluşmasını
beklemek mümkün olmamaktadır.