CEVAP:

XVI. yüzyıla ilişkin örneklerden yararlanmışken son derece önemli bir gelişmeyi de vurgulamakta fayda var. 1450 yılında Johannes Gutenberg hareketli parçalar ile yazı baskısını ilk defa gerçekleştiren kişi olmuştur. Bir anlamda ilk matbaanın da kurucusu diyebiliriz. Bu gelişmeyi tekil mekanik bir gelişme olarak değerlendirmek son derece sınırlı olur. Oluşturduğu sistem sayesinde görsel bir malzemenin birçok baskısı yapılabilir hale gelmiştir. Görsel anlatımın ve ifade edişin böylesine teknik bir imkanla çoğaltılabilir hale gelmesi elbette başka sonuçlar da doğuruyor. İlk baskıların dini kitaplar olduğunu düşünecek olursak dinin yaygınlaşması, daha uzak coğrafyalara taşınabilmesi, okur-yazarlığın artması, özgür düşüncenin yaygınlaşması, bilimsel çalışmaların gelişerek daha geniş kitlelere ulaşması gibi daha birçok toplumsal değişim ve gelişmeye de aracılık ettiği sonucuna da varabiliyoruz.