CEVAP:

• Mutlaka hastanın sık aralarla doktor, hemşire tarafından yaşam bulguları, bilinç düzeyi, dolaşım ve damar sorunları, yara alanı, solunumu, kalp-damar sistemi, üriner sistem (mesane-bağırsak fonksiyonları, idrar çıkışı), sıvı ve elektrolit dengesi, ağrı, beslenmesi izlenmeli ve değerlendirilmelidir. Hastada tespit edilen durumlar doğrultusunda ilgili sağlık ekibinden tedavi amacıyla destek alınmalıdır.
• Yaşlı bakımıyla ilgilenen sağlık personelinin yapılan ameliyat ve ameliyatın yan etkileri, olası riskleri hakkında bilgisi olmalıdır. Kalça kırığı ameliyatları sonrasında gelişebilecek en önemli ve tehlikeli risklerden birisi pıhtı oluşumu ve bacaklarda aşırı bir göllenmedir. Bu durumun görülme riski, ileri yaş, venöz damarların akışında tıkanıklık, gerçekleştirilen ameliyat ve hareketsizlikle artar. Bu nedenle, hastanın her gün mutlaka bacaklarının şişlik, gerginlik, sıcaklık artışı, kızarıklık, ağrı bulguları bakımından değerlendirilmesi gerekmektedir. Belirtilen bulgulara rastlanması durumunda, hastanın bacağının mümkün olduğunca hareket ettirilmemesi, hastanın hiçbir şekilde ayağa kaldırılmaması ve yürütülmemesi sağlanmalıdır. En kısa zamanda doktor tarafından reçete edilecek ilaçlarla hastanın tedavisinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
• Yaşlı hastanın ayrıca, sinir ve damarlara ait problemler bakımından değerlendirilmesi de önemlidir. Ameliyatlı bacağın renk, sıcaklık farkı, duyu kaybı, kuvvet kaybı bakımından da değerlendirilmesi gerekmektedir.
• Hastada yatmaya bağlı yatak yaralarının gelişmemesi için mümkün olan en erken dönemde ayağa kaldırılması ve yürütülmesi gerekmektedir. Hasta yatak yaraları bakımından sürekli kontrol edilmeli, yatak örtülerinin kırışık ve hastanın altının nemli olmaması sağlanmalıdır.
• Hastanın bir an önce ayağa kalkması ve yürüyebilmesi için fizyoterapi ve rehabilitasyon programına en erken dönemde başlanmalıdır. Ayrıca, enfeksiyon gelişimini engellemek amacıyla hastaya solunum egzersizleri ve öksürük egzersizleri düzenli olarak yaptırılmalıdır. Enfeksiyonu önlemek amacıyla ayrıca hastanın yeterli sıvı alımı sağlanmalı, vücuda yapılacak girişimlerde temizliğe önem verilmelidir.
• Yaşlı hastada ameliyat sonrasında kalça protezi takılmışsa protezin yerinden oynamaması ve çıkmaması için koruyucu önlemlerin alınması ve hasta bakıcılarının konuyla ilgili olarak eğitilmesi gerekmektedir. Eğer ameliyat kalçanın arkasından yapılmış ise bacakların mutlaka birbirine değmeyecek bir şekilde açık olması sağlanmalı, bunun için bacakların arasına yastık yerleştirilmeli, kalçanın 90° üstündeki öne doğru hareketi yaptırılmamalı (bacağın bükülmemesi gerekmektedir) ve ameliyatlı bacağın içe doğru döndürülmemesi sağlanmalıdır.