HAVACILIK İŞLETMELERİNDE MUHASEBE UYGULAMALARI Dersi Havacılık İşletmelerinde Satın Alma ve Kiralama İşlemleri soru detayı:

CEVAP:

Hava araçlarının kiralanmasında finansal kiralamanın ve faaliyet kiralamasının farklı uygulama biçimleri görülebilmektedir. Finansal kiralamanın bir alt uygulaması olan kaldıraçlı finansal kiralamalar Japonya ve Amerika’da özellikle 1990’lı yıllarda yoğun olarak kullanılmaktaydı. Kaldıraçlı kiralama, kiralama şirketinin kiraya vereceği varlığı satın alırken ihtiyaç duyduğu finansmanın büyük bir kısmını kredi kurumlarından sağladığı bir finansman biçimidir. Örneğin kiralama şirketi, kiraya vereceği uçağı satın alırken uçak bedelinin %20’si ile %40’ı arasında bir tutarı kendisi karşılamakta, kalan kısmı ise borçlanmaktadır. Kaldıraçlı finansal kiralamanın bir türü Japon Kaldıraçlı Kiralama’dır (Japanese Leveraged Lease). Bu tip kiralamada, özel amaçlı bir bir işletme kurulmakta ve uçağı edinmektedir. İşletmenin uçağı edinmesinde en az %20’lik sermaye payı Japon yatırımcılar tarafından sağlanmakta, kalan kısım ise bankalar tarafından finanse edilmektedir. Havayolu tarafından edinilen uçak, özel amaçlı şirkete satılarak o işletmeden normal bir finansal kiralama işlemi altında kiralanmaktadır. Dar gövdeli uçaklar için 10 yıl, geniş gövdeli uçaklar için de 12 yıllık bir kiralama süresi söz konusudur. Amerikan Kaldıraçlı Kiralama ise kaldıraçlı kiralamanın farklı bir uygulamasıdır. Genellikle yabancı havayollarının Amerika’dan ithal ettikleri uçaklar için kullanılmaktadır. Yabancı Satış Şirketi(Foreign Sales Corporation), uçağı satın almakta ve kiralamaktadır. Vergi muafiyeti sağlaması açısından tercih edilen bir uygulama olsa da maliyetlerin yüksek olması sebebiyle ancak 747-400’ler gibi yüksek değerli uçaklar bu maliyetleri karşılayabilir niteliktedir.