KAMU EKONOMİSİ I Dersi Kamu Girişimciliği ve Özelleştirme Teorisi soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Kamu Yönetimi Girişimciliği nedir, açıklayınız.


CEVAP:

Kamu girişimciliğinin bir diğer türü de kamu yönetimi girişimciliğidir. Bu girişimcilik türünde, devletin bir ekonomik faaliyeti bizzat bir işletmeci olarak yürütmesi söz konusudur. Kamu yönetimi girişimciliğinin karakteristik özelliği, bunların bir kamu idaresinin bütçesi içerisinde yürütülmesi ve personelin genellikle devlet memuru olmasıdır (Hanson, 1959:338).
Kamu yönetimi girişimciliğinin tipik örnekleri rejiler ve ofislerdir. Rejiler, kâr veya zararı kendisine ait olmak üzere devlet tarafından işletilen, gelir ve giderleri bağlı bulunduğu kuruluşun hesaplarına aktarılan girişimlerdir. Ülkemizde askeri fabrika ve atölyeler, DSİ su dağıtımı, Karayolları Genel Müdürlüğü tamir atölyeleri ve döner sermayeler bu tür girişimciliğe örnek teşkil etmektedir. Döner sermayeler, esasen genel ve katma bütçeli kuruluşların yapısı içerisinde yer almakta, kendilerine ait yönetim şekli bulunmakta, ticari ve sınai nitelikte mal ve hizmet üretmekte ve satmaktadırlar. Ofisler ise rejilere göre daha özerk ve ticari işletme nitelikleri ağır basan kuruluşlardır. Ofisler kanunla veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulurlar ve tüzel kişilikleri bulunur (Baklacıoğlu, 1976; 21-22).
Kamu yönetimi girişimciliği, özellikle XIX. yüzyılın sonlarından itibaren giderek önemini kaybetmeye başlamış ve zamanla bu girişimlerin yerine devamlı bir sermaye yapısına sahip, ayrı bir hukuki ve mali varlığı bulunan işletmeler kurulması benimsenmiştir. Kamu yönetimi girişimlerine “devlet dairesi biçiminde kamu girişimleri” adi da verilmektedir (Friedmann:1974:142-143).