CEVAP:

Damardan akan kanın durdurulması ve kanın damar içinde kalması hemostaz ile sağlanır. Damar bütünlüğü bozulunca, kanın boşuna akmasının önlenmesi amacıylabu mekanizma devreye girer ve canlının yaşamını kaybetmesi önlenmiş olur. Normal şartlar altında damarların içinde sıvı durumda akan kan, damardan çıktığı zaman pıhtılaşır ve katı duruma geçer. Örneğin damardan aldığımız kanı bir kap içine koyup bekletirsek, pıhtılaşma sonucunda pelte kıvamında kanı görürüz. Bunun nedeni kan plazması içinde bulunan fibrinojenin (Faktör I) katı bir madde olan fibrine dönüşmesindendir. Pıhtılaşma mekanizması hayvan türlerine göre değişme göstermekle birlikte, insanlarda 2-6, at ve sığırda 3-15 dakika arasındadır. Daha sonra fibrin ağı büzülmeye ve pıhtıdan sıvı kısım ayrılmaya başlar. Bu sıvı kısım sarı renkli serumdur. Kanın pıhtılaşmasında görev alan faktörlere pıhtılaşma faktörleri adı verilir. Pıhtılaşma faktörleri romen rakamları ile gösterilir ve isimlendirilirler. Başlangıçta pıhtılaşmada görev alan on üç faktör belirlenmiş, daha sonra altıncı faktör olan Akselerinin bir işlevi olmadığı anlaşıldığı için bu faktör listeden çıkarılmıştır. Damar bütünlüğü bozulduğu zaman yaralı dokudan tromboplastin adı verilen bir enzim açığa çıkar. Bu enzim plazmada bulunan protrombin üzerine etki ederek onu trombine dönüştürür. Trombinde yine plazmada bulunan fibrinojeni fibrine dönüştürür. Bu şekilde kan pıhtılaşarak pelte kıvamına gelmiş olur. Bir damarın yaralanması durumunda önce trombositler buraya yapışırlar ve kümeleşirler, sonra fibrin şekillenir. Fibrin, burada bir ağ oluşturur. Fibrin ağları, kan hücrelerine ve dokuya yapışarak kan akımını durdururlar. Bu fibrin ağları ve kan hücreleri pıhtıyı oluşturur. Sonra pıhtı sıkışmaya başlar ve serum çıkar.