CEVAP: Kanun, kanuni lokavtı ise toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması ve işçi sendikası tarafından grev kararı alınması halinde bu Kanun hükümlerine uygun olarak yapılan şeklinde tanımlamıştır (m.59/2). Görüldüğü gibi kanuni lokavt esas itibariyle toplu iş sözleşmesi sürecinde taraflar arasında pazarlık dengesinin kurulması amacıyla bir savunma aracı olarak öngörülmüştür. Diğer deyişle işveren Sendikasının, toplu pazarlık sürecinde işçi sendikası tarafından uyuşmazlık çıkarılıp grev kararı alınmadan lokavt ilan etmesi olanaklı değildir. Kanuni lokavt için aranan şartlar gerçekleşmeden yapılan lokavt kanun dışıdır (m.59/3). Bu noktada belirtmek gerekir ki, grevde olduğu gibi kanuni lokavtta da iş sözleşmeleri sona ermez askıda kalır (m.67/1). Diğer deyişe işçi iş görmez ve karşılığında ücret alamaz. Aslında askıya alınan iki temel edim iş görme ve ücrettir. Buna karşılık borç ilişkisi ve bu kapsamda işçinin işverene karşı sadakat borcu ve işin görülmesi dışında kalan emirlerine itaat borcu, işverenin ise işçiyi gözetme ve eşit işlem borçları devam eder. Bu süreçte varlığını sürdürdüğünü belirttiğimiz söz konusu borçlar ile işverenin yönetim hakkının greve ve lokavt dolaysıyla işin niteliği elverdiği oranda devam edeceği açıktır. Dolaysıyla bu dönemde işçinin işverenle arasındaki bağımlılık ilişkisi sınırlanmakla birlikte varlığını korumaktadır. Ancak Kanunun açık hükmü gereği, işçiye ücret ve diğer sosyal yardımların ödenmediği bu dönem, kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmaz. Toplu İş sözleşmelerine veya hizmet akitlerine bunun aksine hüküm konması da yasaklanmıştır (m.67/3). Ancak işçiler grev ve lokavt süresince Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun ilgili hükümlerinden yararlanmaya devam ederler (m.66/3). Lokavtın bir savunma aracı olarak kabul edilmesi nedeniyle akla gelen şu sorunun da yanıtlanması gerekir. İşçiler grev nedeniyle çalışılmaktan kaçınırken, iş sözleşmeleri de feshedilmediğine göre işçilerin topluca işten uzaklaştırılması ne anlam ifade eder? Bu durumda işverenler açsından lokavtın nasıl bir savunma işlevi söz konusu olabilir? Hemen belirtmek gerekir ki, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 60. maddesinin altıncı fıkrası uyarınca, grup toplu iş sözleşmesine ilişkin uyuşmazlıklarda grev kararı, uyuşmazlığın kapsamındaki işyerlerinin bir kısmı için alınmış olsa dahi lokavt karar› uyuşmazlığın kapsamındaki başka işyerleri için de alınabilir. Grev sırasında ücret ödenmeyeceği için, işçiler ve sendikalarının gerektiğinde uzun zaman alabilecek bir greve gitmelerinin mali güç gerektirdiği açıktır.