CEVAP:

Kapitalizmin ilgili alanda gerçekleştirdiği önemli atılımlar şöyle sıralanabilir:

• Üretim ilişkileri içerisinde, emek gücü metalaşarak kendisinden önceki emek formlarına kıyasla üretim araçlarından özgürleşmiştir. Diğer bir ifade ile ücretli emekçi, feodal serf ya da köylü gibi toprağa veya bir beye/ağaya bağlı olarak çalışmaktan kurtulmuştur.
• Piyasa koşullarında emek gücünü istediğine satma yani serbest dolaşım hakkını elde etmiştir.
• Artı-değer üretimi ve artı-değere el koyulma süreçleri siyasi, askerî ve/veya hukuki zor kullanımı tarafından değil tarafların ‘özgürce’ katıldıkları piyasa ilişkileri tarafından belirlenmektedir.

Bunların yanı sıra üretim ve yeniden üretim alanlarının ayrışması, toplumsal işbölümünün ulaştığı nokta toplumsal hayatın hemen her alanında en azından potansiyel olarak bir çeşitlenme ve enginleşmenin zeminini yaratmıştır.