CEVAP:

Yapılan kar marjı hesaplarının çoğu fiyat artış (markup) oranına dayanır. Markup, içinde ürünün satın alma maliyeti dışındaki her türlü sabit ve değişken maliyeti (kira, personel, enerji vs.) ve perakendecinin o dönem için belirlediği operasyonel karı bulundurur. Satın alma maliyetini, ürünün satılabilir fiyatından geri gelerek hesaplamaya yarayan bir orandır. Aynı zamanda, kategorilerin ve ürünlerin dönemsel performanslarını ölçmeye, işletmenin karlılığını kısa yoldan özetlemeye de yarayan bir orandır. Örneğin, perakendecinin belirli bir dönem için hedeflediği satış cirosu T100.000, satın alma maliyeti dışında öngörülen giderleri T45.000 ve hedeflenen kar T15.000 ise perakendecinin mark up oranı (45.000+15.000)/100.000=0,6 yani %60’tır. Yani satın alma maliyeti için perakendeciye kalan pay %40’dır. Bu perakendecinin durumunda bir ürünü satın aldığında, satın aldığı fiyat, ürünü satmak için belirleyeceği fiyatın %40’ını geçmemelidir. İleriki dönemlerde uygulanabilecek indirimler de göz önünde bulundurularak bu oran ürün yöneticisi tarafından daha da geriye çekilebilir. Örneğin yukarıdaki örnek için %30-35 mertebesinde fiyatta satın alma kritiktir.

Hedeflenen satış cirosundan mark up oranına göre, hesaplanan satın alma ciro hedefine ulaşılır. Bu da ciroyu adetlendirme hesabını kolaylaştırır. Bu planlamada dönemlik kar hesaplanıp, oluşturulan hedeflere yansıtılır.