AKDENİZ UYGARLIKLARI SANATI Dersi Akdeniz'de Yeni Düzen-Yeni Sanatsal İfade Biçimleri soru detayı:

CEVAP:

Yerel Anadolu kültürünün, Helen ve Pers etkileriyle yoğrulması özellikle Karya’da çok belirgindir. Bu etkileri özellikle mezar anıtlarında açıkça görebiliriz. Karyalılar, tipik bir Anadolu geleneği olan kayadan oyulan veya kaya yüzlerine işlenen mezarlar geleneğini, Pers ve Yunan dünyasından ödünç alınma öğelerle yeniden yorumlarlar. Tapınak tarzında alınlıklı ve İyonik düzende kolonlara sahip tip Helen etkisindedir. Halikarnassos’daki (Bodrum) Karya Kralı Maussollos’a (M.Ö. 377-353) ait mezar yapısı ise Helen üslûpta heykel ve kabartmalarla süslenmiş olsa da, biçimsel olarak basamaklar üzerinde yükseltilmiş bir mezar yapısı, Pers ve Anadolu etkilerini taşır. Özellikle Pers Kralı Kyros’un mezarıyla biçimsel benzerliği dikkat çekicidir. Mausollos Yunan kültürünün hayranıdır ve Halikarnassos ve diğer Karya kentlerini süslemek üzere Yunan heykeltıraş ve mimarları davet etmiştir. Yine Maussollos ve kız kardeşleri tarafından yaptırılan Zeus Labraunda kutsal alanı bu etkileşmenin günümüze ulaşan en iyi örneklerinden biridir. Doğal su kaynaklarına ve taşlara tanrısal tanımlar atfeden yerel kültürün ve Anadolulara özgün anıtsal taş işçiliğinin Helen mimari biçimleriyle yoğrulduğu bir alandır.