CEVAP:

Kitle iletişim özgürlükleri;

1. Basının hür olduğunu ve herhangi bir ön denetimden geçirilemeyeceğini (sansür edilemeyeceğini) (m. 28/1) ifade eden Anayasamız, basın hürriyetinin temel unsurlarından biri olan “matbaa serbestisi”ni de hükme bağlamıştır: “Basımevi kurmak izin alma ve mali teminat yatırma şartına bağlanamaz”.
2. Kitle haberleşme araçlarında kural olarak serbestçe sürdürülen yayın faaliyetinin sınırlanması ve kısıtlanması nedenlerinden birisi de düzeltme ve cevap hakkıdır. Ancak bu hak, Anayasaya göre, ancak iki nedenle tanınabilir: Bunlar, “kişilerin haysiyet ve şereflerine dokunulması” ve “kendileriyle ilgili gerçeğe aykırı yayınlar yapılması” hâlleridir.
3. Süreli veya süresiz yayın önceden izin alma ve mali teminat yatırma şartına bağlanamayacağını öngören Anayasamız (m. 29/1), süreli yayın çıkarabilmek için kanunun gösterdiği bilgi ve belgelerin, kanunda belirtilen yetkili mercie verilmesi yeterli olduğunu, bu bilgi ve belgelerin kanuna aykırılığının tespiti hâlinde yetkili merci, yayının durdurulması için mahkemeye başvuracağını hükme bağlamaktadır.
4. Demokratik yönetimlerde, üstlendikleri önemli görevler nedeniyle, “basın araçları” özel koruma tedbirlerine tabi tutulmuştur. Korunan basın araçları, kanunlara uygun olarak basın işletmesi şeklinde kurulan basımevi ve eklentileridir. Dolayısıyla, kaçak olarak kurulmuş bulunan bir teksir makinesi bu tür koruma tedbirlerinden yararlanamaz.
5. Kişilerin ve siyasi partilerin kamu tüzel kişilerinin elindeki basın dışı kitle haberleşme araçlarından yararlanma hakkıdır. Kamu tüzel kişilerinin elindeki basın dışı kitle haberleşme araçları genellikle radyo ve televizyon ve Anadolu Ajansı gibi resmi haber ajanslarıdır.