GIDA COĞRAFYASI Dersi SU ÜRÜNLERİNE DAYALI GIDALARIN COĞRAFYASI soru detayı:
SORU:
Kıyılar deniz canlıları için neden özel bir ekosistemdir?
CEVAP:
Kıyı, kara ve denizin kesiştiği önemli geçiş bölgesi olması nedeniyle oldukça özel bir ekosistemdir. Yer kabuğu hareketleri ve dağların denize iniş biçimi, çeşitli kıyı şekillerinin oluşmasına yol açmıştır. Böylece kumul, mağara, delta, lagün, dalyan ve kalkerli teraslar gibi çeşitli kıyı ekosistemleri ortaya çıkmıştır. Bu sığ alanlar, kıta sahanlığı olarak nitelendirilip 200 m. derine kadar sürer. Sığ bölgelerde ışığın suya etkisi, yer, zaman ve suyun saydamlık derecesiyle yüzey sularının durgun ya da dalgalı oluşu gibi koşullara göre değişir. Işık, su canlılarının yaşamı için önemli bir etmendir. Bu nedenle ışığın olduğu alanlarda canlıların arttıkları görülür. Kıyılarda fotosenteze yetecek orandaki ışık, yaklaşık 25-50 m kadar derinliğe ulaşmakta ve zemine bağlı bitkiler de bu derinliğe kadar bulunmaktadır. Işık aynı zamanda balıkların hareketlerini ve göçlerini düzenlemektedir. Ayrıca üreme zamanlarını ve büyüme oranlarını etkilemektedir. Kıyılarda besin fazla olduğundan en zengin balık faunası yine bu bölgelerde bulunmaktadır. Çünkü rüzgâr, yağış, akarsu vb. güçler karalardaki besin ve mineralleri sulara taşımaktadır. Bu ürünler de birçok balık tarafından besin (plankton) olarak kullanılmaktadır. Balıklar sadece beslenmek için göç etmezler. Aralarındaki olgun bireyler üremek amaçlı göçlerde de bulunurlar. Balıkların üreme alanları genellikle denizin verimli veya plankton yoğunluğunun zengin olduğu kıyı bölgelerinde bulunmaktadır. Yumurtadan çıkan larvalar ve genç balıklar da beslenmek amacıyla ilk hayat dönemlerini kıyılardaki sığ alanlarda geçirirler. Bu alanlar tüm dünyada büyüme bölgeleri olarak bilinirler.