TÜRKİYE CUMHURİYETİ İKTİSAT TARİHİ Dersi Dışa Bağımlı Gelişme Dönemi (1961-1980) soru detayı:

CEVAP:

Koruyucu dış ticaret politikası izlenmelidir. İthal ikâmesi politikaları özünde yurt dışından alınmak zorunda kalınan ürünlerin içerde üretilmesini hedefler. Azgelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerde yeni bir üretim tesisinin kurulması maliyetlidir. Bir de fikirlerin bir ürüne dönüşmesini içeren araştırma-geliştirme (AR-GE) maliyetleri vardır ki ülkeler nispeten geliştikten sonra ancak oluşmaktadır.
Diğer bir ifade ile Türkiye gibi henüz gelişme yolunun başındaki ülkelerde ilk bahsedilen maliyetler ortaya çıkmaktadır. Elde edilen ürünler ya fikri üreten ülkeden direkt alınarak iç pazarlama ağı kurularak ya da montaj hattıyla içerde birleştirilerek satılmaktadır. Sanayileşmenin bu ilk basamağı bile olsa, öğrenilen bilgiler önemli kabul edilmektedir. Bu nedenle yurt içindeki henüz kurulan (bebek) sanayilerin, yüksek maliyetlerine rağmen üretimin devam edebilmesi için, yurt dışındaki rakiplerinin rekabetinden korunması gerekmektedir. Bu amaçla ülke sınırları içinde alınıp satılan yurt dışından getirilmiş ürünlerin fiyatlarının gümrük vergileri aracılığı ile yükseltilmesi (gümrük duvarlarını yükseltmek) ve/veya yurt içine giren ürünlerin miktarlarının sınırlanması (kota) gibi yöntemler kullanılır. Böylece ülke bazı ürünler için daha yüksek duvarlara sahip olur.