ORTA ASYA TÜRK TARİHİ Dersi DOĞU AVRUPA TÜRK DEVLET VE BOYLARI soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Kuman-Kıpçakların 11. Asırdan sonra akıbetleri ne olmuştur?


CEVAP:

Kuman-Kıpçaklar, 1091’de Edirne yakınındaki
Lebunium savaşında Bizans’ın müttefiki olarak Peçenekleri hezimete uğrattılar. 1091’de Macaristan’a, 1092’de Lehistan’a girdiler, 1093’de tekrar Bizans topraklarında göründüler. 1093-1094’de Rus bölgelerine akınlara devam ettiler. 1096 yılında Kiev civarını yağmaladılar. 1103’de birleşik knez orduları karşısında tutunamayan Kumanlardan bir grup Macaristan’a geldi. Dnyeper Kumanları 1184 yılında birleşik Rus kuvvetleri karşısında mağlup olarak, çok sayıda kayıp verdiler. Don ve Kuban havalisindeki Kumanlar Gürcüler ile münasebet tesis ederek, Kafkasya’ya geçtiler, Selçuklulara karşı Gürcülere yardım ettiler. XIII. asırda Deşt-i Kıpçak’ta güç kaybeden Kumanlar Harzemşahlarla irtibata geçerek, ordularında görev aldılar. 1223 yılında Moğollarla yapılan Kalka Savaşı’nda hezimete uğrayan Kumanlar iyice dağıldılar, Deşt-i Kıpçak bozkırlarında hâkimiyetlerini tamamen kaybettiler ve bölgelerini Altınordu’ya terkederek İtil Bulgar ülkesine sığındılar. Sınırları OkaSura nehirleri boyuna yani İtil Bulgarları hududuna kadar uzanmıştır. Bu geniş coğrafyada bir buçuk asırdan fazla hüküm süren Kuman-Kıpçaklar, Rus, Bizans devletleri ile çeşitli Balkan ve Avrupa topluluklarının, Peçenek ve Uz gibi çeşitli Türk boylarının, Mısır coğrafyasının tarihinde derin izler bırakmışlardır. XIII. asrın başlarından itibaren iktisadi sıkıntılar başta çeşitli sebeplerle Kuman-Kıpçaklar çocuklarını başka ülkelere göndermişlerdir. Mısır’da kurulan Eyyubî Devleti’nin asker ihtiyacı Deşt-i Kıpçak ve Kafkaslardan getirtilen bu insan gücünden karşılanmağa başlanmıştır.