FİLM VE VİDEO KÜLTÜRÜ Dersi FİLM DİLİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Kurguda sesin, öykünün ve görüntülerin zamanıyla ilişkisi açısından kullanımı nasıldır?


CEVAP:

• Sesin, o anda seyrettiğimiz öyküyle aynı zamana ait olması: Öykü mekanına ait ortam sesleri, müzik ve konuşmalar görüntüyle aynı anda oluşur.

• Sesin, o anda seyrettiğimiz öyküden daha önceki bir zamana ait olması. Karakterin geçmiş zamana ait bir olayı, konuşmayı hatırlaması iç ses olarak verildiğinde, geçmiş zamanda yaşanmış bir olayın sesi şimdiki zamanı anlatan görüntünün üzerinde duyulduğunda bu tür bir ses kullanımı vardır. Bir Zamanlar Amerika’da adlı filmde telefon zili ısrarla çalar. Bu ses, karakterlerden birinin arkadaşlarına ihanet ettiği andaki geçmişe ait bir sestir.

• Sesin, o anda seyrettiğimiz öyküden daha sonraki bir zamana ait olması. Milyonluk Bebek’te film boyunca bir anlatıcı zaman zaman olayları anlatır ve yorumlar. Filmin sonunda, bu sesin, her şey olup bittikten sonra Frankie’nin kızına mektup yazan ve olan biteni anlatan Scrap’in sesi olduğunu anlarız. Sesin kaynağıyla ilgili olarak düşünüldüğünde iki türlü ses vardır: Bunlar; diejetik olan ses ile diejetik olmayan sestir.

• Diejetik ses: Sesin kaynağı filmin anlattığı öyküde gördüğümüz karakterlere, mekanlara, doğaya ya da nesnelere aittir. Diyelim bir nehir görüyoruz, ağaçlar sallanıyor, kuşlar uçuyor. O sırada suyun, kuşların, rüzgarın sesini duyarız. Sahnede şarkı söyleyen birini gördüğümüzde onun sesini duyuyorsak, bu da diejetik sestir. Her türlü ses, müzik parçası ya da ses efekti diejetik olabilir.

• Diejetik olmayan ses: Sesin kaynağı filmin anlattığı öyküdeki karakterlerin, nesnelerin, doğanın dışında bir yerden ya da o anda görmediğimiz bir kaynaktan geliyormuş gibi sunulabilir. Bu, diejetik olmayan sestir. Korku filmlerinde gerilimli anlarda duyulan müzik, görmediğimiz ya da nerede olduğunu bilmediğimiz anlatıcının sesi, görüntüyle ilgili olmayan bir telefon zili diejetik olmayan seslerdir.