TÜRK SİYASAL HAYATI Dersi Türkiye’de Ordu Siyaset İlişkisi soru detayı:
SORU:
Kurtuluş savaşı yıllarında askeri bürokrasisinin durumu nasıldır?
CEVAP:
Savaş yıllarında askerî bürokrasinin otoritesinin güçlendiği görülür. Bu süreçte, özellikle belirli bölgelerde sivil bürokratik kurumlar askerlerin emri altına girmişler; sınır bölgelerinde kolordu ve tümen komutanı olan paşalar aynı zamanda valilik görevini de üstlenmişlerdir. Bu sürecin daha Mustafa Kemal Paşanın Samsun’a çıktığı süreçte başladığı söylenebilir. Dokuzuncu Ordu Müfettişi sıfatı ve geniş yetkilerle Anadolu’ya geçen Mustafa Kemal, illerdeki sivil otoritelerle temas kurarak kendisine bağlılık istemiştir. Savaş sırasında da sivil bürokrasinin askerî yetkililerin denetimi altında tutulmasına özen gösterilmiştir. Kurtuluş Savaşında İstanbul hükümetinin de işbaşında olması ve özellikle bazı sivil bürokratların Ankara’ya itaat etmede kararsız tutum izlemeleri, askerlerde sivillere karşı zaten var olan güvensizliğin daha da artmasına neden olur. Nitekim savaş yıllarında oynadığı rol, ordunun ilerleyen süreçte kendini, devleti kurtaran ve Cumhuriyetin kurulmasına öncülük yapan en önemli kurum olarak görmesini beraberinde getirecektir.