ÇAĞDAŞ TÜRK YAZI DİLLERİ I Dersi TÜRK LEHÇELERİ VE TASNİFİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Lehçe tasniflerinde esas alınan belli başlı ses özellikleri nelerdir?


CEVAP:

Bugüne kadar yapılan lehçe tasniflerinde, tasniflere esas alınan belli başlı ses özellikleri şunlardır:


1. Aslî veya gelişme yolu (mesela d>z) ile meydana gelen z sesinin korunması veya r sesine dönüşmesi.
2. t ve d sesleri ile d sesinin z veya y şeklinde gelişmesi.
3. Tek heceli sözlerin sonundaki -g/-g sesinin korunması veya -v (-u) olması.
4. Birden fazla heceli sözlerin sonundaki -g/-g sesinin korunması veya sedasızlaşarak -k/-k olması yahut düşmesi.
5. Çekim eklerinin başındaki g-/g- sesinin korunması veya düşürülmesi.
6. Kelime başındaki y-/s- seslerinin durumu.
7. ol- ve bol- söz farkı da zaman zaman kullanılmakla birlikte bu fiil, tasnifin esasına ait olmayıp daha çok, bir tek lehçe grubunu karakterize eder.
8. -GAn sıfat-fiili de başındaki g-/g- sesi dolayısıyla tasniflerde kullanılmıştır