FELSEFE Dersi SİYASET FELSEFESİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Liberal demokrasi ve halk demokrasisi kavramlarını açıklayınız.


CEVAP: Liberal demokrasi ve halk demokrasisi ayrımı politik kararların kim tarafından alındığı ölçütüyle kararların kimin çıkarlarına hizmet ettiği ölçütü arasındaki ayrıma dayanmaktadır. Liberal demokrasi, politik kararların kim tarafından alındığına odaklanır. Kapitalist toplumlarda görülen liberal demokrasideki liberal bireylerin özgürlükleriyle, çıkar gruplarının özerkliğinin temele alınması ve devletin sınırlı yönetim ilkesine dayanmasını ifade ederken, demokrasi, rıza, refah, toplumsal uyum ve eşitliği ifade etmektedir. Liberal bakışa göre devlet sivil özgürlükler ile mülkiyet haklarına dayanan sivil toplum, devletin yetkilerini sınırlandırmalıdır. Çünkü kontrol altında tutulmadığında devlet, bireylere karşı güç ve zulüm uygulama eğilimindedir. Liberal demokrasinin en önemli özelliklerinden biri de, düzenli, açık ve rekabetçi bir seçim sistemiyle halkın siyasetçilerden hesap sorabilme kapasitesinin güvence altına alınmasıdır. Bu anlamda çoğulculuk, liberal demokrasinin önemli bir parçasıdır. Sovyet modelindeki komünist rejimden türetilen halk demokrasisi ise, alınan politik kararların kimin çıkarına hizmet ettiğine odaklanır. Halk demokrasisini savunan Marksistler, liberal demokrasiyi burjuva ve kapitalistler için demokrasi inşa ettiği gerekçesiyle eleştirirler. Demokrasinin gerçek amacı, kaynakların eşit dağıtımıyla toplumsal eşitliği sağlamak olmalıdır. Bu durumda devletin, halkın çıkarlarını temsil eden öncü bir partinin yönetimi altında olması gerekmektedir. Halk demokrasisi anlayışı işte bu öncü parti ve entelektüellerin kontrolü altındaki demokratik bir devletin, halkın kendisi gerçek çıkarlarının nerede olduğundan yana bilgisizlik içinde bulunduğu zaman bile, halkın gerçek çıkarlarını yansıtma zorunluluğuna dikkat çeker.