ORHON TÜRKÇESİ Dersi TÜRK DİLİNİN DÖNEMLERİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Ligeti’nin Türk dilinin tarihi dönemleriyle ilgili bölümlendirmesi nasıldır?


CEVAP: Türk dilinin dönemlendirme çalışmalarından bir diğeri de Louis Ligeti ’ye aittir. “Çin Yazısiyle Yazılmış Barbar Glossaları Meselesi”adıyla Türkiye Türkçesine çevrilen yazı da bu konuda yazılmış ilk çalışmalardan biridir (Çeviren: Hasan Eren, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, IX/3 Eylül, Ankara 1951, s. 301-327). Bu yazıda Ligeti, Türk yazı dilinin başlangıcını 6. yy olarak verir. Ligeti’nin dönemlendirmesi ise şöyledir: 1. Eski Türkçe (VI-IX. yy): Köktürkçe ve Uygurca devri. Eski Kırgızca da belki buraya dahil edilebilir. Her üç dil Eski Türkçenin özelliklerini taşır. 2. Orta Türkçe (X-XV. yy): • Mani ve Buda tercümeleri ile Uygur yazı dilinin kuruluş devri. • Çağatay yazı dili devri. • Kıpçak ve Oğuz dil yadigârları devri. 3. Yeni Türkçe: XVI. asırdan itibaren, bugünkü Türkçenin kuruluş devri. Ligeti’nin yapmış olduğu dönemlendirmede ilk dikkati çeken özellik, kronolojik kaygının güdülmesi olmuştur. Onun için X. yy sonrası Uygurca yazılmış Maniheist ve Budist yazmalar, Orta Türkçe içinde değerlendirilmiş; Köktürk ve Uygurca devirleri yine de Eski Türkçe dönemi içerisine alınmıştır.