KURUM UYGULAMALARI Dersi Çocuk Gelişimi Çalışma ve Uygulama Alanları III: Sağlık Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Adalet Bakanlığına Bağlı Kurum ve Kuruluşlar soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Lisans mezunu çocuk gelişimciler, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı kurum ve kuruluşlarda hangi faaliyetlerde bulunurlar?


CEVAP:

Lisans mezunu çocuk gelişimciler, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı kurum ve kuruluşlarda şu faaliyetlerde bulunurlar:

  • Çocuk gelişimcilerin ilk ve en önemli görevlerinden biri doğumdan itibaren ergenlik döneminin sonuna kadar çocukların zihinsel, dil, motor, öz bakım, sosyal ve duygusal gelişim alanlarını gelişimsel açıdan nitel ve nicel anlamda değerlendirmektir. Değerlendirme gerçekleştirilirken nicel ölçümler olarak kabul edilen standartlaştırılmış, geçerlik ve güvenirliği yapılmış bilişsel, dil, motor, sosyal ve duyuşsal alanları değerlendirecek özellikteki gelişimsel ve psikometrik testleri çocuklara uygular. Uygulanan ölçek sonuçları doğrultusunda değerlendirmeler yapar. Değerlendirme sonuçları aynı kurumda çalışan psikolog veya psikiyatırlarla paylaşır.
  • Çocuğun gelişimsel değerlendirmesi sonucu gereksinimlerinin ve gelişimsel hedeflerin belirlenmesi işlemini gerçekleştirir.
  • Belirlenen hedefler doğrultusunda çocuk ve aile için gelişimsel destek programları hazırlar, uygulamasını gerçekleştirir ve sonuçlarını raporlar. Gelişimsel destek programların en önemli aşamalarından birisi de izleme (takip) çalışmasıdır. Yani gelişim destek programı sonrasında da çocuğun gelişimsel durumu gözlem altında tutulur. Bu sayede geliştirilen gelişimsel destek programının etkililiği belirlenmiş olur. Eğer belirlenen hedeflere ulaşılamamış ise yeni destek programları ile çocuğun gelişimi desteklenir. Aynı zamanda destek programlarının daha etkili sonuçlar vermesi için ailenin ev ortamında uygulama yapması istenebilir. Bu nedenle çocuk gelişimcilerin hazırladıkları gelişimsel destek programı hakkında aileye detaylı bilgi vermesi uygulama örneklerinin birlikte yapılması gerekmektedir.
  • Doğumdan önce aileyi, çocuk gelişimi ile ilgili olarak gerekli doğru ve sağlıklı yönlendirmelerle
    bilgilendirmek ve bu süreç boyunca desteklemek gerekir. Bu süreçte aile ya hekim tarafından çocuk gelişimcilere yönlendirilir ya da direk olarak çocuk gelişimciye başvurabilir. Aile ile görüşmeye başlayan çocuk gelişimci öncelikli olarak aileye, bebek ile sağlıklı iletişimin nasıl kurulacağı, nasıl bağ kurulması gerektiği, aile üyelerinin bebekle yaşama nasıl uyum sağlaması gerektiği konularında bilgilendirmeler yapmalıdır. Eğer annenin ilk doğumu değilse ve evde kardeş de varsa hem aileyi hem de diğer kardeşi bu duruma hazırlamada uygun tutumların nasıl sergileneceği konusunda desteklerde bulunmalıdır. Aile ile görüşme sıklığı anne adayının ve diğer ebeveynlerin gereksinimleri doğrultusunda çocuk gelişimciler ile birlikte planlanmalıdır.
  • Çocuğun ilerleyen yaşlarında gelişimsel açıdan performansı, ilgileri ve gereksinimleri değişmektedir. Bu nedenle çocuğun gelişimi belirli aralıklarla izlenmelidir. Aynı zamanda aile ile birlikte bir gelişimsel takip programı hazırlamalı ve belirlenen tarihlerde ailelerin çocuklarının gelişimsel takiplerini yapılabilmeleri için iletişim hâlinde olmalıdır.
  • Çocuk gelişimciler, çocuğun tıbbi süreci ile ilişkili izlemler yapmamalıdır. Sadece gelişimsel değerlendirmeler yapmak, izlemek ve gerekli olan destek programlarını hazırlamakla sorumludur. Böyle bir konu ile ilgili gelen ebeveynleri ilgili hekimlere yönlendirilmelidir.
  • Çocuğun gelişiminin desteklenmesinde aile önemli bir yapı oluşturur. Bu nedenle çocuk gelişimciler sadece çocuğa değil aileye de rehber olabilecek programlar uygulamalıdır. Ailenin çocuk ile geçirdiği kaliteli zaman süresinin arttırılması için onların tutum ve davranışlarını değiştirmeye yönelik aile destek programlarını ebeveynlere sunar, izlemeler yapar ve aile ile birlikte değerlendirmeler yapar.
  • Çocuğun gelişimini etkileyen faktörlerden biri de çevresel koşullardır. Bu bağlamda çocuk gelişimcilerin bir diğer görevi de çocuğun sosyal çevresindeki koşulları (ev, okul gibi) incelemektir. Gelişimi en üst düzeyde destekleyecek koşulların oluşturmasında gerekli görülen birimler veya kişiler ile iletişime geçerek, bu olumsuz koşulların ortadan kaldırılmasını sağlar.
  • Çocuk gelişimciler, hastanelerde sadece normal gelişim gösteren çocuklarla ilgilenmez. Özel gereksinime ihtiyacı olan veya gelişimsel geriliği belirlenmiş çocukların da gelişimin desteklenmesi için görev alırlar. Bu nedenle çocuk gelişimciler, bu durumda olan çocuklar için “erken müdahale programları” hazırlamak ve sunmakla da yükümlüdürler. Ayrıca süreç içerisinde üstün yetenekli olan, öğrenme güçlüğü olan, zihinsel
    yetersizliği, dil ve konuşma, görme, ortopedik, işitme, nörolojik, genetik, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarla da karşılaşılabilir. Bu çocukların gelişimsel ve psikometrik ölçümlerini yapar. Bu kapsamda da özel gereksinimleri olan çocukların özelliklerine uygun olarak hem çocuklara hem de ailelere gelişimsel destek programları hazırlamak, uygulamak, değerlendirmek ve raporlaştırmak yine çocuk gelişimcilerin sorumluluğu altındadır. Değerlendirme ve izlem sonuçlarının raporlarını kurum içinde gerekli kurul ve komitelere sunar.
  • Çocuk gelişimciler, dezavantajlı ve risk altındaki çocuklarla da ilgilenmektedirler. Dezavantajlı çocuklar, ekonomik durumları, cinsiyetleri, etnik veya dilsel kökenleri, dinleri, politik statüleri gibi nedenlerden toplumsal ve ekonomik olarak diğer bireylere göre daha az imkânları olan çocuklardır. Örneğin sığınmacı çocuklar buna bir örnektir. Sığınmacı çocuklar hem ekonomik, hem etnik, hem de dilsel nedenlerden dolayı diğer çocuklara göre daha az imkânları olan çocuklardır. Risk altındaki çocuklara ise, çalışan ve çalıştırılan çocuklar, sokak çocukları, suça itilen çocuklar ve istismara maruz kalan çocuklar örnek verilebilir. Çocuk gelişimciler, dezavantajlı ve risk altındaki çocukların gelişimlerinin desteklenebilmesi için ilk olarak risk faktörlerini belirlemelidir. Risklerin belirlenmesi ile ekibi bilgilendirir, koruyucu ve önleyici önlemleri alır. Aynı süreç içerisinde gelişimi destekleyici çalışmalara da başlar.
  • Hastanede tedavi alacak veya uzun süreli tedavi alan çocuk ve ebeveyni için ortamı ve süreci hazırlar ve çocuğun hastane ortamına uyum sürecini yürütür. Bu uyum süreci çerçevesinde hastaneye uyum programı hazırlar, çocuk ve ailesi ile program kapsamındaki çalışmaları gerçekleştirir. Ayrıca hastanede uzun süreli tedavi alan çocukların kaygılarını azaltmak için çalışmalar düzenler. Bu kapsamda hastanelerde oyun merkezleri ve aktivite alanları oluşturulabilir.
  • Hastanede uzun süreli tedavi almalarına bağlı olarak çocuklar, eğitimsel anlamda da eksiklikler yaşayabilirler. Bu nedenle çocuk gelişimciler, onların eğitimsel gereksinimlerine de cevap vermelidirler. Materyaller tasarlama, oyun, yazılı materyalleri uygulama gibi etkinlikleri çocuklarla birlikte gerçekleştirirler.