SORU: Locke’un toplum sözleşmesinin özellikleri nelerdir?
CEVAP: Doğa durumu gibi kurgu şeklinde ortaya konan toplum sözleşmesinin bazı sorunları şunlardır: • Sözleşmeye katılanlar ülkedeki bütün insanlar değil, bir azınlıktır. Kadınlar, yabancılar, çocuklar ve deliler bu sözleşmenin dışında bırakılmıştır. Ayrıca yoksullar ve emekçilerden oluşan mülksüzler de sözleşmede yer almamaktadır. Bu yüzden seçme ve seçilme haklarına da sahip değillerdir. • Locke’un toplum sözleşmesi, iki farklı sözleşmeden oluşmaktadır. Birinci sözleşme, katılanların oybirliğiyle halk haline gelmeleridir. Burada her kişi, doğal yasaya göre kendisinin ve başkalarının korunmasına uygun gördüğü her şeyi yapma erki ve doğal yasayı çiğneyenleri yargılayıp cezalandırma erkini yaratılan birliğe yani devlete devredilir. İkinci sözleşmede ise çoğunluk ilkesine göre devletin yönetim biçimi saptanır. • Bireyler, yaşam, özgürlükler ve mallar üzerindeki doğal haklarını saklı tutar, devretmezler. • İnsanlar, toplum sözleşmesini ve ondan kaynaklanan siyasal yönetimi ortak rızalarıyla gerçekleştirirler. Ayrıca siyasal yönetime güven duyarak doğal erklerini emanet edeler.