ULUSLARARASI TİCARET Dersi ULUSLARARASI TİCARET TEORİSİ:ARZ VE TALEP FAKTÖRLERİ VE ANALİZ soru detayı:
SORU:
Marjinal ikame oran kavramını açıklayınız.
CEVAP:
Tüketiciyi aynı tatmin düzeyinde bırakırken, birbiri yerine geçebilen (ikame edilebilen) mal miktarları arasındaki orana marjinal (uçsal) ikame oranı (marginal rate of substitution) denmektedir. X’ in Y malı yerine geçirilmesi durumunda marjinal ikame oranı ?Y/?X biçiminde gösterilir. ? X ve ?Y’nin nispeten ufak miktarlar olması durumunda kayıtsızlık eğrisi üzerinde bulunan herhangi bir noktanın marjinal ikame oranı, kayıtsızlık eğrisinin o noktadaki eğimine eşit olur. Kayıtsızlık eğrisinde bir noktadan diğerine geçildiğinde, toplam fayda değişmediğine göre bu demektir ki, tüketicinin bir malın artan miktarından aldığı fayda, öteki malın azalan miktarı dolayısıyla uğradığı fayda kaybına eşitleniyor. Kayıtsızlık eğrisi boyunca hareket etmekle tüketicinin bir maldan elde ettiği miktar artarken, öteki maldan sahip olduğu miktar azalır. Azalan uçsal fayda veya marjinal fayda kuralı uyarınca, bir maldan tüketilen her yeni birimin sağladığı fayda giderek düşer. Bunu tersinden söylersek, vazgeçilen her birim mal dolayısıyla uğranılan fayda kaybı bir öncekinden daha büyük olur. Kayıtsızlık eğrisinin orijine göre dış-bükey olmasının nedeni budur.