KÜLTÜR SOSYOLOJİSİ Dersi KÜLTÜR OLGUSUNUN İDEOLOJİK KULLANIMLARI soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Marx kültür ve ideoloji konusunda nasıl bir yaklaşım ortaya koymuştur?


CEVAP:

Karl Marx’a göre, sanayi toplumlarında kültür, egemen ideoloji olarak işlemektedir. Burada yanlış bilinç olarak tezahür eden ideoloji, üretim araçlarıyla özel mülkiyet ve emek sömürüsü etrafında şekillenen üretim ilişkileri sisteminde, yönetici kapitalist sınıfın, yani burjuvazinin görüş ve çıkarlarını yansıtıp, bu otoriteyi meşrulaştırarak, devamını sağlamaya hizmet etmektedir. Marksist anlamda ideolojinin maddesel görüngülerinden biri olarak meta fetişizm kavramı, kapitalist pazar sisteminde yer alan metaların, baskın ideoloji tarafından, arzu nesneleri haline sokulması sonucu değişim değerinin, kullanım değerinin önüne geçmesiyle gerçekleşir. Tam da bu noktada Marksist ideolojinin en önemli kavramlarından biri olan yabancılaşmayla bireyin; doğal, toplumsal, kültürel çevresine olan uyumu, çevresi üzerindeki denetimin azalmasıyla ortaya çıkan çaresizlik ve yalnızlık durumu anlatılmaktadır. Bu yaklaşım, kültürün ideolojik kullanımının asıl önemini ekonomi boyutu üzerine inşa ettiğinden, saflaştırıcı bakış açısına örnek teşkil etmektedir. Marksist bakış açısıyla ideoloji, içinde sınıf mücadelesinin verildiği bir alandır. Bu bakımdan, kolektif kültürel davranışları da içeren bir tarzın temeli olarak, muhafazakârlık, liberalizm, sosyalizm başta olmak üzere, ayrı politik bakış açılarını belirten, bu anlamda saflaştırıcı bir boyutu olan, siyasi bir öğretiye işaret etmektedir.