CEVAP:

Mehmed Ali Paşa Mısır’da güçlü bir yönetim kurmak için Kölemen tehdidini ortadan kaldırmak gerektiğinin bilincindeydi. 1811’de verdiği bir ziyafette beylerin çoğunu öldürterek Kölemenleri bertaraf etmeyi başarmıştır. Bu gelişmelerle giderek güç kazanan Mehmed Ali Paşa’nın, Mısır’dan uzaklaştırılarak Selanik ve Kavala’ya vali olarak tayini düşünülmüş ancak gerçekleştirilememiştir. Mehmed Ali Paşa’nın 1812’de Hicaz’da çıkan Vehhabi isyanını bastırması ise gücünü büsbütün arttırmıştır.

Mehmed Ali Paşa siyasî faaliyetleri dışında kurduğu yeni düzenle Mısır’ı ekonomik açıdan da oldukça güçlendirmiştir. Nil’den İskenderiye’ye açılan kanal ile sulama işi çözülerek pamuk yetiştiriciliğine öncelik verilmiş ayrıca afyon, pirinç ve hububat tarımı geliştirilmiştir. İplik, bez, şeker fabrikaları ile ekonomi canlandırılırken ziraatte ürün vergisi, endüstri ve ticarette tekel sistemi ile Mısır’ı zenginleştirmiştir. Vali olduğunda 13 bin kese olan geliri, dördüncü yılında 35 bin keseye sonra da 400 bin keseye kadar çıkarmıştır. 12 bin kesesini İstanbul’a vergi olarak gönderirken kazandığı paranın bir kısmıyla Fransa’dan getirilen subay ve teknisyenlerle Avrupa tarzı bir ordu ve donanma inşa etmiştir. Ayrıca Avrupa’ya eğitim için öğrenci gönderilmiştir. Mısır’da 1816’da hendese mektebi, 1827’de tıbbiye, 1834’te mühendishane açıldığı gibi buralarda Avrupa programları uygulanmıştır. 1820 yılında ilk matbaa açılarak yeni okullar için gerekli kitapların ve daha sonra Arapça, Türkçe ve Farsça klasik eserlerin basımı gerçekleştirilmiştir. 1828’de “Vakayi-i Mısrıye” isimli resmî bir gazete Arapça ve Türkçe olarak yayımlanmaya başlanmıştır.