SORU: Mehmet Rauf’un Eylül adlı romanının konusu nedir?
CEVAP: Mehmet Rauf, Eylül romanında üstadı Halit Ziya gibi, bir “aşk-ı memnu”yu anlatır: Beş yıldır Süreyya ile evli olan Suat ile kocasının akrabası Necip arasında gelişen bir yasak aşktır bu... Her ne kadar kocanın ilgisizliği söz konusu edilse de bu yakınlaşmanın asıl sebebi Suat ve Necip’in klasik batı müziğine olan düşkünlükleri ve piyano başındaki ortak duygulanımlarıdır. Bir taraftan musiki yasak bir aşkın doğmasına ve her geçen gün şiddetini arttırmasına kaynaklık ederken öte taraftan Süreyya hiçbir şeyin farkında olmadan balık avlamak için sandalıyla gezintilere çıkmaktadır. Suat ve Süreyya Boğaziçi’nde bir yalı kiralamışlar ve Necip de sık sık onları ziyaret etmektedir. Suat ve Necip zaman zaman Süreyya’yı aldatmış olmaktan dolayı iç çatışmalar yaşasalar da bu ortamda birbirlerine söylemeden aşklarının bütün coşkusunu içlerinde duyarak yaşarlar. Burada bütün gözlerden uzaktırlar. Ancak yaz bitip de İstanbul’daki köşklerine taşındıklarında bu ilişkiyi başkalarının anlamasından korkan Suat’ın, Necip’ten uzak durmaya çalıştığı görülür. Bunun özellikle Necip üzerindeki etkileri yıkıcı olur. Suat’ın tavrı artık bu aşkın geleceği olmadığını ortaya koyar ve yazar eserini radikal bir sonuca ulaştırır. Bir gün köşkte yangın çıkar, Suat içeride kalır: Necip onu kurtarmak için köşke dalar, ancak dışarıya kimse çıkamaz.
