TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ Dersi MENDERESLİ YILLAR (1950-1960) soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Menderes’in geniş ölçekli kalkınma hamlesinde neler vardır?


CEVAP:

Tarımda makineleşmeye paralel kara yolları politikasına hız verilmesiyle tarımsal üretim merkezi köyler, piyasa merkezi şehirlere ve limanlar aracılığıyla da uluslararası piyasalara bağlandı. Yoğun traktör alımı ve çiftçinin mahsulünü pazara ulaştırmasını sağlamak için başta kara yolları olmak üzere geniş bir altyapı yatırımına başlayan Menderes’in ilk dört yılı, iklimin de uygunluğu sayesinde bugün bile hafızalarda “bolluk yılları” olarak yerini almıştır.
Yoğun bir kalkınma hamlesine girişilen 1950-1954 arasında ülkenin Gayrisafi Millî Hasılası (GSMH) ortalama %9 oranında büyürken bunu destekleyecek şekilde serbest piyasa ekonomisi de olabildiğince teşvik edildi. Türkiye’nin kendi sermaye birikimi zafiyetinin farkında olan Menderes, Yabancı Sermayeyi Teşvik Yasası çıkardığı gibi yabancı şirketlere petrol arama ve çıkarma ruhsatı verdi. Marshall Planı’nın da katkısıyla ülkede yeni sanayi tesisleri kuruldu. Ayrıca bu ekonomik kalkınmayı finans anlamında da desteklemek için Menderes’in özel talimatıyla 11 Ocak 1954 tarih ve 6219 sayılı Kanun’la Türkiye Vakıflar Bankası kuruldu.