SORU: Merkez bankalarının bağımsızlığı nedir ve merkez bankalarının bağımsızlığının sağlandığı ekonomilerde bu ne gibi avantajlar sağlanmıştır?
CEVAP: Bankanın fiyat istikrarını sağlamaya yönelik uygulayacağı para politikasını ve kullanacağı parasal araçları kendi kararları ile seçmesi ve uygulamasıdır. Kurumsal anlamda bağımsız bir merkez bankası, politik müdahalelere maruz kalmaksızın para politikasını uygulayabilmelidir. Diğer yandan mali ve idari özerkliğe sahip olmak, merkez bankası bağımsızlığında bir ölçüt olarak oldukça önemlidir. Literatürde merkez bankasının bağımsızlığı; siyasi iktidardan bağımsızlık, başka bir deyişle hükümetin merkez bankası üzerinde etkinliğinin kalmaması olarak yorumlanmaktadır. Bu bağlamda merkez bankasının bağımsızlığından söz edilebilmek için bankanın fiyat istikrarını sağlama görevini yerine getirirken, siyasi otoriteden direktif almaması gerekmektedir. Bağımsız bir merkez bankası, çeşitli koşulları, sosyal ve siyasal gelişmeleri dikkate alarak ekonomik gelişmeleri objektif olarak değerlendirmek, gerekli tedbirleri almak ve uygun politikaları uygulamak olanağına sahiptir. Bağımsız bir merkez bankacılığı uygulaması ile hükümetlerin dilediği gibi emisyon sistemine başvurması önlenmiş olacaktır. Harcamalar ise siyasi tercihlere göre değil, gelirler ve ekonomik gereksinimlere göre yapılacaktır. Gelişmiş ekonomilerde merkez bankalarının bağımsızlığı değişiklik ölçülerde de olsa sağlandığı için, bankanın görevleri ve ilgili ekonomi politikaları iktidarların etki alanları dışında kalmakta ve özgürce oluşabilmektedir. Siyasi etkilere açık olmayan, bağımsız bir merkez bankasının tüm faaliyetleri daha rasyonel ve piyasa ekonomisinin gereklerine daha uygundur. Yani bağımsız bir merkez bankasının; çeşitli koşulları, sosyal ve siyasal gelişmeleri dikkate alarak ekonomik gelişmeleri objektif olarak değerlendirmek, gerekli tedbirleri almak ve uygun politikaları uygulamak imkânı olmaktadır.