SAĞLIK ALANINDA İSTATİSTİK Dersi TANIMLAYICI İSTATİSTİKLER soru detayı:
SORU:
Merkezi eğilim ölçüleri hangi durum için kullanışlı değildir?
CEVAP:
Aritmetik ortalama, medyan gibi merkezî eğilim ölçüleri yalnızca verinin merkezinin nerede olduğunu tanımlamaktadır. Ancak verinin nasıl bir yayılıma ya da saçılıma sahip olduğu hakkında bir fikir vermezler. İki ayrı ana kütle için geçerli üçer gözlem değerinin olduğu varsayılsın. Birinci ana kütlede yer alan üç terimin değerleri 40, 50, 60; ikinci ana kütlede yer alan üç terimin değerleri ise 10, 50, 90 olsun. Bu iki ayrı ana kütleyi temsil etmek üzere aritmetik ortalama ve medyan değerleri hesaplansın. Bu hesaplama sonucunda hem ilk ana kütlenin hem de ikinci ana kütlenin aritmetik ortalama ve medyan değerlerinin birbirine eşit ve 50 olduğu görülecektir. Dolayısıyla sadece merkezi eğilim ölçüleri yardımıyla bu iki ana kütlenin karşılaştırılması yöntemi izlenirse, bu iki ana kütlenin birbiri ile aynı olduğu sonucuna varılır. Ancak verinin, ana kütlede yer alan birimlerin değerlerinin incelenmesi ile ilk ana kütle de yer alan gözlem birimlerinin birbirlerine daha yakın değerler aldıkları; ikinci ana kütle gözlem birimleri değerlerinin ise birbirlerinden daha uzak değerler aldıkları görülmektedir. Bu farklılığı istatistiksel olarak gösterebilmek için değişkenlik ölçülerine ihtiyaç duyulur.