OSMANLI TÜRKÇESİ GRAMERİ I Dersi Arapçada Kelime Yapımı: Mücerred Masdarlar, İsm-i Fâ’iller ve İsm-i Mef’ûller soru detayı:
SORU:
Mezîdünfih masdar nedir?
CEVAP:
Mezîdünfih masdarların üretildiği kalıplar ise belli, değiştirilemez anlamlar
üretirler. Her fiil her kalıba getirilip yeni bir kelime üretilemez. Fiilin geçişli veya
geçişsiz oluşu önemlidir. Buna göre kalıplar etken-edilgen-dönüşlü-işteş çatılarda
belli anlamları üretirler. Bu özellikleri dolayısıyla geçişlilik/geçişsizlik (yani fiilin
nesne alıp almaması) açısından uygun olmak şartıyla bir fiil belli bir kalıba uygulandığında belli bir anlam üretilmiş olur. Nasıl Türkçede +çı eki meslek ismi
yapıyorsa ve biz bir kelime kökünden meslek ifade eden bir kelime yapmak istediğimizde bu eke başvuruyorsak Arapçanın mezîdünfih masdarları da benzer şekilde “önceden belirlenmiş” anlamları üretirler. Bu yüzden bunlara kıyâsî masdarlar
(yani kıyaslamaya dayalı masdarlar) da denir.