ESKİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ: SÖZ SANATLARI Dersi MÜŞTEREK MALZEMEYİ KULLANMAYA DAYALI SANATLAR VE BELAGATE DAHİL EDİLEN HÜNERLER soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Muammâ ile lügaz arasındaki başlıca farklar nelerdir?


CEVAP:
  • Muammâda sadece “esmâü’l-hüsnâ (=Allah’ın isimleri)” ve insan ismi gizlenir. Lügaza ise bunların dışında her şey konu olabilir.
  • Üslûpları farklıdır. Muammâda soru sorulmaz. Lügazlar ise “nedir ol kim...” gibi ifadelerle başlar. Diğer bir ifade ile muammâ âşıkane, hikemî, tasvirî ve benzeri nitelikte şiirler ile yazılır, bu tarz şiirler içine gizlenir. Muammânın
    başında bir isim yazılmamışsa çoğu zaman orada bir muammâ bulunduğunun farkına varmak mümkün değildir. Ama lügazda şiirin bir bilmece içerdiği açıktır.
  • Muammalâra göre lügazlar daha uzun metinlerde bulunur.
  • Muammâyı çözmek lügaza göre çok daha zordur. Çünkü muammâyı çözme yukarıda işaret edildiği gibi derin bir dikkat, keskin bir zekânın yanısıra üç dil ile ilgili bilgi, geniş ve derin bir kültür gerektirir. Lügazların çözümü ise çoğu zaman pratik zekâya bağlıdır.