TÜRK İDARE TARİHİ Dersi TANZİMAT DÖNEMİ'NDE (1839-1876)YÖNETİM YAPISI soru detayı:

CEVAP:

Tanzimat’ın ilk uygulamaları vergi işlerini düzenleyebilmek için yapılmaya başlanmıştır. Meseleyi Meclis-i Vâlâda detaylı bir şekilde tartışan Tanzimat bürokratları, halkın yıllardır şikâyetçi olduğu iltizam usulünden vazgeçilmesine karar vermişlerdir. Bu amaçla iltizam usulü kaldırılarak taşraya muhassıl adı verilen görevliler gönderildi. 24 Ocak 1840 tarihli talimatla görev ve sorumlulukları belirlenen muhassılların temel görevi, verginin adil bir şekilde toplanmasıydı. 1840 tarihli talimat, muhassıllara vergi toplama görevi dışında Osmanlı ülke yönetiminde bir ilki gerçekleştirme sorumluluğu da yüklüyordu. Çünkü talimatın ikinci bendi, taşrada meclislerin kurulmasını öngürüyordu. Bendin devamında bu meclislerin nasıl oluşturulacakları da belirtilmişti. Buna dayanarak vergilerin belirlenip, toplanmasında muhassıla yardım edecek olan Muhassıllık Meclisleri kurulmuştur. Bu meclisler, muhassıl başkanlığında iki kâtip, kadı, müftü, zabit ve meclisin bağlı bulunduğu bölgenin dört ileri geleninden oluşmaktaydı. Ayrıca, bölgede gayrimüslim cemaat varsa bunları temsil etmek üzere metropolit ve kocabaşlardan iki temsilci de meclise atanıyordu.