YARGI ÖRGÜTÜ VE TEBLİGAT HUKUKU Dersi Tebligat Hukuku ile İlgili Genel Bilgiler ve Tebligatın Yapılabileceği Kişiler soru detayı:
SORU:
Muhatap yerine tebligat yapılabilecek kişiler kimlerdir?
CEVAP: Muhatap yerine tebligat yapılabilecek kimseler temelde iki gruba ayrılarak düzenlenmiştir:
-
Kendisine tebligat yapılacak kimse (yani muhatap) adresinde bulunamazsa, tebligat, kendisi ile aynı konutta oturan kişilere veya hizmetçilerine yapılabilir (TebK m. 16; TebY m. 25). Burada muhatapla birlikte oturmanın sürekli olması gerekir. Örneğin, kısa bir süre için ziyarete gelen aile fertlerinden birine, muhatap yerine tebligat yapılamaz. Kanunda, birlikte oturan kişilerin muhatapla doğrudan bir yakınlığının olması da aranmamıştır. Bu sebeple, örneğin, iki üniversite öğrencisinin sürekli aynı evi paylaşması durumunda da, biri yokken diğerine tebligat yapılabilir. Birlikte oturmanın yanında, muhatabın hizmetçisi, uşağı, işçisi vb. yanında çalışan kişilere de onun yerine tebligat yapılabilir. Ayrıca tekrar belirtelim ki, bu kuralın uygulanabilmesi için, muhatabın tebliğ adresinde olmakla birlikte sadece tebligatın yapılacağı sırada orada bulunmaması gerekir.
-
Belirli bir yerde devamlı olarak meslek veya sanatını icra edenlerin kendisi yoksa, o yerde sürekli çalışan memur veya müstahdemlerinden birine, meslek veya sanatını evinde icra edenlerin memur veya müstahdemlerinden biri bulunmadığında, aynı konutta oturan kişilere veya hizmetçilerinden birine tebligat yapılabilir (TebK m. 17; TebY m. 26). Meslek veya sanat icra edenlerin emrinde çalışanlara veya yardımcılarına da muhatap bulunmadığında tebligat yapılması mümkündür. Burada iki husus önemlidir. Birincisi, muhatapla aynı yerde çalışan herkese değil, emri altında çalışanlara tebligat yapılabilmesi; ikincisi, bu kişilerin tebligat yapılan yerde çalışıyor olmasıdır. Bu sebeple, örneğin muhatabın iş ortağına ya da başka bir işyerinde çalışan yardımcısına yapılan tebligat usûlsüzdür. Şayet muhatap mesleğini evinde icra ediyorsa ve emrinde çalışan bir kimse de yoksa, o zaman aynı konutta birlikte oturduğu kişi ya da hizmetçisine tebligat yapılabilir. Son olarak dikkat çekelim ki, bu kuralın uygulanabilmesi için tebligatın yapılacağı sırada muhatabın orada geçici olarak bulunmadığının tespit edilerek tebliğ tutanağına yazılmış olması gerekir (TebK m. 17; TebY m. 26).
Muhatap yerine tebligat yapılabilecek kimseler temelde iki gruba ayrılarak düzenlenmiştir:
-
Kendisine tebligat yapılacak kimse (yani muhatap) adresinde bulunamazsa, tebligat, kendisi ile aynı konutta oturan kişilere veya hizmetçilerine yapılabilir (TebK m. 16; TebY m. 25). Burada muhatapla birlikte oturmanın sürekli olması gerekir. Örneğin, kısa bir süre için ziyarete gelen aile fertlerinden birine, muhatap yerine tebligat yapılamaz. Kanunda, birlikte oturan kişilerin muhatapla doğrudan bir yakınlığının olması da aranmamıştır. Bu sebeple, örneğin, iki üniversite öğrencisinin sürekli aynı evi paylaşması durumunda da, biri yokken diğerine tebligat yapılabilir. Birlikte oturmanın yanında, muhatabın hizmetçisi, uşağı, işçisi vb. yanında çalışan kişilere de onun yerine tebligat yapılabilir. Ayrıca tekrar belirtelim ki, bu kuralın uygulanabilmesi için, muhatabın tebliğ adresinde olmakla birlikte sadece tebligatın yapılacağı sırada orada bulunmaması gerekir.
-
Belirli bir yerde devamlı olarak meslek veya sanatını icra edenlerin kendisi yoksa, o yerde sürekli çalışan memur veya müstahdemlerinden birine, meslek veya sanatını evinde icra edenlerin memur veya müstahdemlerinden biri bulunmadığında, aynı konutta oturan kişilere veya hizmetçilerinden birine tebligat yapılabilir (TebK m. 17; TebY m. 26). Meslek veya sanat icra edenlerin emrinde çalışanlara veya yardımcılarına da muhatap bulunmadığında tebligat yapılması mümkündür. Burada iki husus önemlidir. Birincisi, muhatapla aynı yerde çalışan herkese değil, emri altında çalışanlara tebligat yapılabilmesi; ikincisi, bu kişilerin tebligat yapılan yerde çalışıyor olmasıdır. Bu sebeple, örneğin muhatabın iş ortağına ya da başka bir işyerinde çalışan yardımcısına yapılan tebligat usûlsüzdür. Şayet muhatap mesleğini evinde icra ediyorsa ve emrinde çalışan bir kimse de yoksa, o zaman aynı konutta birlikte oturduğu kişi ya da hizmetçisine tebligat yapılabilir. Son olarak dikkat çekelim ki, bu kuralın uygulanabilmesi için tebligatın yapılacağı sırada muhatabın orada geçici olarak bulunmadığının tespit edilerek tebliğ tutanağına yazılmış olması gerekir (TebK m. 17; TebY m. 26).